در خواب و رويا اغلب وارد يك دنياي عجيبي مي شويم، كه محدوديت هاي جسماني و زماني دنياي واقعي در آن وجود ندارند. تصاوير دنياي خواب براي انسان ها سوالات متعددي از چيستي و چرايي آن ها ايجاد كرده است. خواب هاي تكراري آيا معنا و مفهوم خاصي براي بيننده دارند؟ تعبير خواب در علم روانشناسي چگونه انجام مي شود؟ علت ديدن رويا چيست؟ طبق رويكرد روانكاوي روياها شاهراهي به ناخودآگاه هستند. براي درك بهتر اين موضوع در اين مقاله درياره علت، منشا و اهميت تعبير خواب صحبت مي كنيم.
براي دريافت مشاوره در زمينه خواب و رويا مي توانيد با مشاوران مركز مشاوره روانشناسي حامي هنر زندگي از طريق تلفن ثابت از كل كشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگيريد.
ديدن خواب و رويا
به تصاوير و صداها و ساير احساسات كه در هنگام خواب عميق يعني مرحله خواب رم تجربه مي شود، رويا مي گوييم. آن چه كه دررويا مي بينيم دو حالت دارد؛ يا خيلي معمول و تحت تاثير اتفافات روز است و يا بسيار عجيب و غير معمول هستند. فرويد پدر علم روانشناسي معتقد است؛ روياها همان اميال سركوب شده ما هستند كه به شكل نمادين در خواب ظاهر مي شوند. روانشناسي ديگر مي گويد اين روياها افشاگر ناخودآگاهند و اشاراتي به شخصيت بيننده رويا دارند. براي اطلاع از چرخه خواب مقاله اختلالات خواب را مطالعه نماييد.
ماهيت دور از دسترس و جالب روياها انسان ها را متمايل به كشف اين دنيا كرده است. در طي تاريخ بسيار ديده ايم كه يك رويا مسير زندگي يك فرد يا يك اجتماع را عوض كرده؛ مثلا ناصر خسرو شاعر قرن 5 كه بعد از ديدن يك رويا در 40 سالگي از زندگي سابقش دست كشيد و در راه كشف معرفت دروني قدم گذاشت. گاهي رويا در هنر و خلاقيت نيز نقش داشته؛ مثل نقاشي هاي سورآليستي سالوار دالي كه كاملا تحت تاثير روياهايش كشيده شده اند. در مواقعي روياها حتي منجر به كشف يك حقيقت علمي هم شده اند؛ مثلا فردريش آوگوست ككوله شيمي دان مشهور، به ساختار حقلوي بنزين پس از ديدن رويايي كه در آن ماري دم خود را مي خورد، رسيد.
چرا خواب مي بينيم؟
رويابيني از منظر فيزيولوژيكي علل متعدد دارد، اما در اينجا رويابيني را از منظر روانشناسي بررسي مي كنيم.
- روياها ابزاري هستند تا ذهن تكانه هاي سركوب شده، تمناهاي ناخودآگاه، ترس ها و اضطراب ها را با زباني نمادين به سطح آگاهي مي آورد. ذهن با اين رويارويي مسائلي كه بايد بيشتر مورد توجه قرار گيرد را به واكاوي مي خواند.
- ما در رؤياهايمان مي توانيم ببينيم كه در جسم، ذهن و ژرفاي نفس و حتي شهودمان چه مي گذرد.
- روياها ما را به اعماق ناشناختۀ شخصيتمان مي بردند و با نشان دادن تصاويري به ما فرصت مي دهند تا ارتباط عميق تري با دنياي پيرامون برقرار كنيم.
- اشخاص و اشيايي كه در رويا مي بينيم احساسات دروني و ساختار رواني ما را نشان مي دهند.
- روياها نقش تعديل كننده هيجانات را نيز دارند. در رويا خواسته ها و هيجانات سركوب شده خود را بيرون مي ريزند.
خاستگاه و منشاء روياها از كجاست؟
بر اساس علم روانشناسي روياها از سه منبع ناشي مي شوند. در طي خواب ديدن هر كدام از اين محرك ها به طور همزمان بر محتواي خواب تاثير دارند.
1)تحريك هاي حسي بيروني (عيني)
شنيدن هر صدايي به طور نامفهوم تصاوير متناسب با خود را در رويا به وجود مي آورد؛ مثلا صداي غرش رعد و برق مي تواند باعث ديدن صحنه جنگ در خواب شود. صداي غژغژ يك در روياي دزد را خلق كند. اگر مورب روي تخت خوابيده باشيم و پايمان به لبه تخت برسد ممكن است خواب ببينيم كه بر لبه پرتگاه ترس آوري ايستاده ايم يا در حال سقوط از صخره اي هستيم. دردهاي موضعي تصوراتي از قبيل تهاجم يا جراحت را سبب مي شوند.
2)محرك هاي جسماني ارگانيك دروني:
ذهن در طي خواب تحت تاثير محرك هايي كه از جانب جسم و تغييرات وضعيت بدني شماست، قرار دارد. اين آگاهي از تغييرات جسمي در بيداري واضح نيست. مثلا تكرار روياهايي كه مضمون اضطراب آور دارند و يا به پايان هراس انگيز مي رسند، مي تواند در مورد كساني كه در شرف يا مبتلا به بيماري هاي قلبي هستند بيشتر باشد. روياهايي با مضمون خفگي، گير افتادن ميان انبوه جمعيت و فرار دلالتي بر بيماري هاي ريوي باشد. روياهايي با تصاوير مبني بر لذت يا تنفر از غذا مي تواند اشاراتي به بيماري هاي گوارشي داشته باشد.
نكته: زماني روياها اشاره به بيماري ها يا تغييرات جسمي دارند كه «تكرار» شوند.
3)سرچشمه هاي رواني تحريك:
اغلب انسان ها در خواب آنچه را كه در طي روز اتفاق افتاده است را مي بينند. پيوند ذهني ميان خواب و زندگي عالم بيداري را به خواب مي برد. بنابراين كسي كه در زندگي درگير مشكلات مالي زيادي است در رويا خوابِ پيدا كردن يا اهدا شدن مبلغ زيادي پول را مي بيند. طبق برخي باورها، محتواي خواب شامل موضوعات و رويدادهايي است كه تاثير زيادي بر فرد گذاشته اند.
رويدادهايي كه در عالم بيداري رنگ و بوي واقعي خود را از دست داده اند. مثلا فرد تصوير شخصي را كه سال ها قبل با او در يك رابطه عاطفي بوده، در خواب مي بيند. مثلا فردي كه با همكارش "آقاي طالبي" درگيري و مشاجره داشته در رويا يك طالبي گنديده مي بيند. در اينجا اسم آقاي طالبي با ميوه طالبي تداعي پيدا كرده. ذهن به صورت خلاقانه نابودي آن فرد را به تصوير كشيده است.
چرا دانستن تعبير خواب و رويا اهميت دارد؟
- روياها به ما مي گويند كه در حال حاضر به چه چيزي بيش از همه نياز داريم.
- اشخاص مختلفي ده ها هزار ساعت را در شرايط كنترل شده به سفرهاي اكتشافي در دنياي رؤياهايشان پرداخته اند، نتايج نشان داد كه ذهن با خواب ديدن و رويا در تلاش است تا به سمت التيام تنش ها و آسيب هاي رواني پيش برود.
- درك روياها مي تواند ما را ياري دهد تا راه خود را در ميان مشكلات كاري، روابط اجتماعي، كشف توانايي هاي بالقوه و رشد شخصيتمان پيدا كنيم.
- روياها هم به زمان بيداري ما توجه دارند و هم ما را از نيازهاي عميق تر جسمي و روحي آگاه مي كنند.
- روياها حتي به خوراكي ها و چيزهايي كه براي سلامتي و التيام نياز داريم هم اشاره دارند.
- روياهاي وحشتناك و اضطراب آور با روان درماني توسط يك متخصص روانشناسي قابل تعبير و درمان هستند.
براي دريافت مشاوره در زمينه خواب و رويا مي توانيد با مشاوران مركز مشاوره روانشناسي حامي هنر زندگي از طريق تلفن ثابت از كل كشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگيريد.
خدمات مركز مشاوره تلفني خانواده هنر زندگي
مركز مشاوره روانشناسي تلفني خانواده هنر زندگي با بهره مندي از كادر مجرب خدمات خود در زمينه مشاوره تلفني خانواده با موضوعاتي شامل مشاوره تلفني خانواده با موضوع مشاوره پيش از ازدواج، مشاوره تلفني خانواده با موضوع مشاوره دوستي دختر و پسر، مشاوره تلفني خانواده با موضوع مشاوره دوستي‌هاي پيش از ازدواج، مشاوره تلفني خانواده با موضوع مشاوره دوران نامزدي، مشاوره تلفني خانواده با موضوع مشاوره اعتياد، مشاوره تلفني خانواده با موضوع مشاوره همسريابي مشاوره خانواده تلفني با موضوع مشاوره ازدواج، مشاوره تلفني خانواده با موضوع مشاوره قبل از ازدواج، مشاوره تلفني خانواده با موضوع مشاوره زندگي مشترك، مشاوره تلفني خانواده با موضوع مشاوره جنسي