امروزه فراموشي و درمان فراموشي از جمله مسائلي است كه ذهن بسياري از افراد را درگير كرده است. شايد شما هم مدتي است احساس ميكنيد كه دچار ضعف حافظه شدهايد، وسايلتان را گم ميكنيد، قرارهايتان را فراموش ميكنيد و يا نميتوانيد اتفاقات را براي مدت زيادي در ذهنتان نگه داريد. طبيعتا اين شرايط شما را مضطرب ميكند و در پي تغيير آن هستيد. مشكل حافظه ممكن است به صورت موقتي براي همه افراد پيش بيايد كه اكثر مواقع اين مشكل با روشهايي قابل كنترل و حتي درمان است. توجه داشتهباشيد كه مشكلات جديتر فراموشي و فراموشيهاي طولاني مدت نياز به كمك گرفتن از پزشك متخصص دارند. پيشنهاد ميكنيم براي كسب اطلاعات بيشتر مقاله فراموشي را مطالعه كنيد.
منبع: درمان فراموشي | بهترين و جديدترين روشها در درمان فراموشي
گام اول در درمان فراموشي | پيدا كردن علت فراموشي
در قدم اول بايد بدانيد كه علت فراموشي شما چه چيزي ميتواند باشد. اگر علت را كشف كنيد ميتوانيد راه حل مناسبتري را براي مشكل خود انتخاب كنيد. علتهاي زيادي را ميتوان براي فراموشي نام برد. ممكن است دلايل سادهاي فراموشي شما را ايجاد كرده باشد؛ سوء تغذيه و تامين نشدن مواد لازم براي بدنتان، استرس و فشار رواني، اضطراب و افسردگي و... از عواملي هستند كه همگي در ضعف حافظه نقش دارند. اما فراموشي شما ميتواند نشانهاي از شروع يك اختلال پيشرونده طولانيمدت مانند اختلالات حافظه، آلزايمر يا دمانس نيز باشد. در ادامه راهكارهايي براي كمك به شما ارائه داده ايم تا به درمان فراموشي خود بپردازيد. براي كسب اطلاعات بيشتر در زمينه بيماري آلزايمر و دمانس كليك كنيد.
درمان فراموشي با استفاده از ابزارهاي مختلف
ابزارهاي كمكي راهي است تا آسيبي كه فراموشي در زندگيتان ايجاد ميكند را محدود كنيد. در حقيقت اين مهارتها و ابزارها راه درمان نيست و مانند عصا عمل ميكند. اما پس از مدتي اثرات مثبت آنها را خواهيد ديد.
1. چكليست كارها
كارهايي كه لازم است انجام دهيد را داخل دفترچه يادداشت يا گوشي خود بنويسيد تا كارهاي روزتان را با مراجعه به آن يادآوري كنيد. اين كار را ميتوانيد هرشب قبل از خواب براي روز بعد انجام دهيد؛ دفترچه يادداشت شما بايد در دسترس باشد.
2. يادداشت در تقويم
در تقويمتان مناسبتها، قرارهاي كاري يا كارهاي روزمره خود را يادداشت كنيد. براي اين كار ميتوانيد از تقويم روميزي يا تقويم جيبي استفاده كنيد. استفاده از امكانات تقويم موبايل نيز ميتواند كمك كننده باشد و به ويژه به دليل امكان به كار انداختن زنگ هشدار براي انجام كارهايتان، يك روش يادآوري مناسب است.
3. يادآورها
برگههاي كوچك يادآور را ميتوانيد با كارهايي كه لازم است انجام دهيد پر كنيد و آنها را در معرض ديد قرار دهيد؛ آنها را روي در يخچال، كنار صفحه كامپيوتر يا بالاي ميز كارتان بچسبانيد. تا زماني كه مسئلهاي را به ياد داريد، از فرصت استفاده كنيد و آن را يادداشت كرده و در معرض ديد قرار دهيد.
4. با كارهايتان داستان بسازيد
اگر معمولا كارهاي روزمره را فراموش ميكنيد ميتوانيد براي هر كاري يك كلمه را انتخاب كنيد و يك داستان بسازيد كه همه كلمات در آن قرار دارد. مثلا اگر تخم مرغ و دفتر يادداشت بايد بخريد و اتو را بايد از تعميركار بگيريد ميتوانيد اين داستان را بسازيد كه يك تخم را روي كاغذ گذاشتيد و اتو را روي تخم مرغ زديد. اين تصوير ذهني بيشتر از ليست كارهايتان در ذهن باقي ميماند و سختتر فراموش ميشود.
درمان فراموشي با تمرين مغز
مغز هم مانند هر عضو ديگر بدن وقتي بيشتر فعاليت كند قويتر ميشود. پس با تمرينهايي ميتوانيد مغز خود را قوي كرده و به تقويت حافظه خود بپردازيد. يك سري از اين تمرينها توسط روانشناسان و متخصصان علوم اعصاب طراحي شدهاند كه به عنوان تمرين بازتواني شناختي شناخته ميشوند. اين تمرينها شبيه بازيهاي مدادكاغذي مثل مازها و پيدا كردن تفاوتهاي دو شكل ميشوند كه بايد به ترتيب خاصي اجرا شوند. كتابهاي تمرين بازتواني شناختي را ميتوانيد در بازار تهيه كنيد. براي كسب اطلاعات بيشتر در زمينه راههاي تقويت حافظه كليك كنيد.
1. بازيهاي فكري
بازيهاي فكري مثل سودوكو، حل جدول، مازها، مكعب روبيك، پازل و بازيهاي تختهاي مانند شطرنج و تختهنرد ميتواند تمرين خوبي براي مغز شما باشد. با انجام اين بازيها علاوه بر تقويت مغزتان به تفريح هم پرداختهايد و استرس و فشار رواني را هم كاهش دادهايد.
2. موسيقي
مطالعات نشان داده كه نواختن موسيقي ميتواند به رشد و فعاليت ذهن شما كمك كند. موسيقي هماهنگي بين بدن و ذهن شما را بيشتر ميكند و اين تمرين خوبي براي مغز و درمان فراموشياست. علاوه بر آن احساس شادي ناشي از نواختن موسيقي ميتواند فراموشي ايجاد شده از فشار رواني بيروني را براي شما كاهش دهد.
3. بازيهاي كامپيوتري
تعجب نكنيد. بازيهاي كامپيوتري براي مغز شما مفيد هستند. تحقيقات نشان دادهاند كه بازيهاي كامپيوتري بخشهايي از مغز را تحريك ميكند كه مسئول حافظه، حركت و برنامهريزي هستند. پس با انجام بازيهاي كامپيوتري هم ميتوانيد مغز خود را ورزش دهيد. اما توجه كنيد اين بازيها به دليل احساس لذتي كه ايجاد ميكنند ممكن است براي شما اعتيادآور باشد. پس در انجام آنها تعادل را رعايت كنيد.
نوشتن خاطرات
با نوشتن و فاش كردن افكارتان هنگام وقوع يك رويداد، زمان حال را ثبت ميكنيد. دفترچه خاطرات، به شما كمك ميكند خاطراتتان را زنده نگه داريد. ممكن است سالها بعد به نوشتههايتان نگه كنيد و تغييراتي تأمل برانگيز بيابيد.
نوشتن شخصيترين روش ثبت خاطرات است. يادداشتهاي شما ميتوانند مفاهيم و جزئيات دقيقي را در اختيارتان قرار دهند كه عكسها از آن عاجزند.
تأثيري را كه هر يك از خاطراتتان روي احوالتان دارد، بيابيد
شما موقعيتهاي احساسي را آسانتر به ياد ميآوريد. زماني را كه بسيار خوشحال بوديد به خاطر آوريد. هنگامي كه از نظر عاطفي برانگيخته ميشويد، بيشتر از اطلاعات، خاطرات را به ياد ميآوريد.
- هر روز اندكي دربارهي خاطرات خوب گذشته تأمل كنيد. آنها منابعي هستند كه به شما ثبات و انگيزه ميبخشند، به اين ترتيب ميتوانيد از فراموشي جلوگيري كنيد.
- خاطرات خوب را با تعريف كردن آنها زنده نگه داريد.
اگر نگران هستيد اتفاقات مهم گذشته را فراموش كنيد، با خانواده و دوستانتان بيشتر دربارهي آنها صحبت كنيد. يادآوري خاطرات گذشته روابط عاطفي را تقويت ميكند.
روشهاي مناسبي براي صحبت كردن با نسلهاي مختلف درمورد خاطرات گذشته پيدا كنيد. با خويشاوندان مسنتر صحبت كنيد. تجربيات زندگي خودتان را با تجربيات والدين، پدربزرگ، مادربزرگ و بزرگترهاي فاميل مقايسه كنيد.
- عوامل حواسپرتي را شناسايي كنيد.
- در يك زندگي پرمشغله و پراسترس، ممكن است برخي از اعمالي كه شما و ديگران انجام ميدهيد حواستان را از انجام كارهايتان پرت كند. حواسپرتي ممكن است ناشي از عوامل محيطياي باشد كه مانعِ تمركز و حواسجمعيتان ميشوند.
- آيا در مدرسه، دانشگاه يا محل كارتان افرادي هستند كه مرتبا زمان و انرژيتان را هدر ميدهند؟ ممكن است همانها عوامل محيطي حواسپرتي و عدم تمركزتان باشند.
- آيا مسئلهاي شما را نگران كرده و تمركزتان را مختل كردهاست؟ با متمركز كردن وقت و انرژيتان روي نگرانيها، كمتر ميتوانيد كارهايي را كه بايد انجام بدهيد به خاطر بياوريد.
- اول و آخر هر روز زمان معيني را به چك كردن پيامهايتان اختصاص دهيد. براي به حداقل رساندن حواسپرتي در محل كار، پيامرسانتان را غيرفعال و موبايلتان را سايلنت كنيد. اگر در دفتر خودتان كار ميكنيد، زماني كه به تمركز نياز داريد و نميخواهيد حواستان پرت شود، در را ببنديد.
زماني كه به تمركز نياز داريد و نميخواهيد حواستان پرت شود، در را ببنديد.
پيشگيري و درمان فراموشي با مراقبت از مغز
مغز شما نيز مانند تمام اعضاي بدنتان نياز به مراقبت دارد. اگر به راههاي مراقبت از آن توجه نكنيد، به آن فشار اضافي بياوريد و يا نيازهايش را برآورده نكنيد دقيقا مانند يك مفصل كه شروع به درد گرفتن ميكند يا دنداني كه ميپوسد، شروع به ضعيف شدن ميكند و كاركردهايش را از دست ميدهد.
1. تغذيه سالم
تغذيه سالم به عملكرد مناسب همه اعضاي بدن از جمله مغز شما كمك ميكند. استفاده از موادي كه به سلامت مغزتان كمك ميكند بهترين راه مراقبت از اين عضو مهم است. سعي كنيد آب فراوان بنوشيد و از مواد غذايي زير بيشتر استفاده كنيد.
_سبزيجات برگدار سبز مانند اسفناج و كلم بروكلي براي داشتن منابع غني آهن و پروتئين براي حافظه و قلب مفيد هستند. افرادي كه اين سبزيجات را استفاده ميكنند ديرتر مبتلا به فراموشي ميشوند.
_مواد غذايي غني از فوليك اسيد مانند عدس، نخود و ديگر حبوبات، جگر و بادام زميني و غذاهاي حاوي امگا3 مانند ماهي براي سيستم عصبي مفيد است و حافظه را تقويت ميكند.
_مَويز به خاطر دارا بودن آنتياكسيدانهاي فراوان و گياه رزماري به جهت تقويت گردش خون در مدارهاي عصبي مغز ميتواند براي تقويت حافظه و به عنوان يك درمان كمكي در كنار ديگر روشها مورد استفاده قرار گيرد.
2. خواب مناسب
اگر سلامت بدن و ذهن برايتان مهم است بايد به خوابتان هم اهميت بدهيد. به طور ميانگين بدن شما به خواب شبانه بين 7 تا 9 ساعت نياز دارد. كمبود خواب شبانه ميتواند باعث عدم تمركز و توجه، اختلال حافظه و خستگي و گيجي شما در طول روز شود. سعي كنيد خوابتان ريتم ثابتي داشته باشد، ساعت خاصي به رخت خواب برويد و در ساعت خاصي بيدار شويد تا بدنتان به اين ريتم عادت كند. براي كسب اطلاعات بيشتر در زمينه اختلالات حافظه كليك كنيد.
3. ورزش كنيد
ورزش علاوه بر خونرساني به مغز باعث ترشح مواد شيميايي مفيدي در مغز شما ميشود كه فوايد زيادي دارد. كاهش استرس، افزايش تمركز و توجه و ايجاد روحيه شاد و پرانرژي از اثرات ورزش منظم است. روزي نيم ساعت به ورزش بپردازيد. لازم نيست ورزشهاي سنگين انجام دهيد؛ ميتوانيد از پيادهروي سريع بين محل كار و خانهتان شروع كنيد، يا هرشب به پارك محله برويد و نيم ساعت ورزش كنيد. ورزشهايي مانند يوگا علاوه بر اثرات مثبت بر روي بدن شما به دليل القاي آرامش، فشار رواني و پرشهاي فكري را كاهش ميدهد. براي كسب اطلاعات بيشتر در زمينه پرش فكر كليك كنيد.
براي درمان فراموشي با يك متخصص مشورت كنيد
اگر نگران كاهش قدرت حافظه خود هستيد و فكر ميكنيد احتمالا مشكل خاصي براي شما پيش آمده بهتر است به يك متخصص اعصاب و روان يا روانشناس مراجعه كنيد. پزشك با تجويز آزمايشات پاتوبيولوژي، عملكرد تيروئيد، سطح ويتامينها و ديگر سطوح متابوليكي را ميسنجد؛ اگر مشكل شما در نتيجه يك كمبود جسمي ايجاد شده باشد به درمان آن با مكملهاي غذايي يا داروها ميپردازد. در شرايطي احتمال دارد پزشك از تصويربرداريهاي مغزي نيز استفاده كند.
علاوه بر آن ممكن است مشكل حافظه شما ناشي از يك اختلال رواني مانند افسردگي، اضطراب و يا پاسخي در برابر استرس باشد. در جلسات مشاوره، روانشناس با بر طرف كردن عامل اصلي فراموشي، مسئله حافظه شما نيز خود به خود ناپديد ميشود. علاوه بر اين ميتوانيد از مشاوره تلفني فردي كمك بگيريد.
براي دريافت مشاوره در زمينه درمان فراموشي مي توانيد با مشاوران مركز مشاوره روانشناسي حامي هنر زندگي از طريق تلفن ثابت از كل كشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگيريد.
منبع: درمان فراموشي | بهترين و جديدترين روشها در درمان فراموشي