شناخت دنياي كودكان به ما اين امكان را مي‌دهد تا بهتر بتوانيم با آن‌ها ارتباط برقرار كنيم. بسياري از ما تصور مي‌كنيم كودكان دركي از دنياي پيرامون خود ندارند. واقعيت اين است كه كودك هر چند به چيستي‌ها، چرايي‌ها و چگونگي‌ها به اندازه بزرگسالان مسلط نباشد اما بينش خاص خود را به دنيا دارد. ممكن است كودك متوجه تفاوت نگاه ديگران با خودش نباشد اما اين به معناي عدم درك جهان نيست بلكه فقط دنيا را از زاويه ديد خود ادراك مي‌كند. در ادامه به بررسي تفاوت‌هاي دنياي كودكان با بزرگسالان خواهيم پرداخت.
منبع: دنياي كودكان | دنيا از نگاه كودكان چگونه است؟
تفاوت دنياي كودكان با بزرگسالان
بسياري از افراد براي درك دنياي كودكان، آن را با دنياي خودشان قياس مي‌كنند. براي درك اين موضوع، توجه به تفاوت دنياي بزرگسالان با كودكان نقش مهمي دارد. بزرگسالان با توجه به مراحلي از زندگي و وقايعي كه از كودكي پشت سر گذاشته‌اند درك متفاوتي از دنيا دارند. گاهي به اشتباه اين طور تعبير مي‌شود كه كودك بينش خاصي به محيط اطراف خود ندارد در حالي كه صرفا ممكن است بينش او توسط بزرگسالان قابل درك نباشد. روانشناسي كودك به طور اختصاصي براي درك اين تفاوت‌ها تلاش كرده است. در ادامه به توانايي‌ها و تفاوت‌هاي دنياي كودكان پرداخته‌ايم. براي كسب اطلاعات بيشتر در زمينه روانشناسي كودك كليك كنيد.
1- دنياي كودكان | نگاه كودك به رويدادها
كودك نه تنها بر خلاف تصور والدين قادر به درك محيط اطراف خود است بلكه نسبت به رويدادهاي اطراف خود نگاه تحليلي نيز دارد. تشبيه كردن پديده‌ها به يكديگر به درك كودك از مشاهدات جديد كمك مي‌كند. به طور مثال كودك طلوع خورشيد را به بيدار شدن خورشيد در صبح تشبيه مي‌كند كه باعث كمك به تحليل او در رابطه بين صبح، خورشيد، و بيدار شدن مي‌شود. در اين تشبيه كودك مي‌داند كه خورشيد واقعا شخصيتي نيست كه مثل انسان‌ها بتواند بخوابد و از خواب بيدار شود.
2- شناسايي افراد و ارتباط با آن‌ها
كودك با تحليل رفتارها و ويژگي‌هاي ديگران آن‌ها را مي‌شناسد و به ياد مي‌آورد. يكي از مواردي كه همواره به مادران توصيه مي‌شود اين است كه حتي اگر شير خود را به كودك نمي‌دهند او را در آغوش بگيرند. اين كار براي شناسايي مادر از طريق گرماي بدن و نوازش و حس مهرباني كه منتقل مي‌كند اهميت بسيار زيادي دارد. همين تحليلي كه كودك از رفتار و ويژگي‌هاي ديگران دارد به او در برقراري ارتباط با آن‌ها كمك مي‌كند. به طور مثال به مادر كه ويژگي مهرباني را از او مي‌شناسد مي‌تواند بيشتر از ديگران اعتماد كند.
3- ادراك جهان از زاويه ديد خود
كودك تصور مي‌كند كه جهان از نگاه او تفسير و معنا مي‌شود و نمي‌تواند زاويه ديد ديگران را درك كند. براي كودك مهم نيست كه وقتي اشياء از زاويه ديد او خارج مي‌شوند چه بر سر آن‌ها مي‌آيد و فقط زاويه ديد خود را درك مي‌كند. اگر دو طرف صفحه اي دو نقاشي متفاوت مثلا از يك منظره و يك حيوان باشد و بعد از نشان دادن دو طرف صفحه سمت منظره را به روي كودك بگيريم و از او بپرسيم كسي كه در سمت ديگر ايستاده چه مي‌بيند احتمالا پاسخ كودك حيوان نيست. كودك نمي‌تواند درك كند كه ديگران زاويه ديد متفاوتي نسبت به او دارند و دنيا را فقط از ديد خود ادراك مي‌كند.
4- نقش تعاملات در نگاه كودك
شيوه اي كه سه عامل ذهن، جسم و محيط كودك با هم تعامل مي‌كنند در شكل دهي دنياي كودكان مؤثر است. كودكي كه در محيطي با زبان فارسي رشد كرده حتي تفكرش نيز به زبان فارسي مي‌شود. به عبارتي زبان مادري زباني است كه حتي با وجود دانستن چند زبان ديگر به آن زبان فكر مي‌كنيم.
5- پرسش‌هاي كودكانه راهي به سوي دنياي كودكان
كودك ممكن است سؤالات زيادي درباره اينكه يك پديده چيست، چگونه كار مي‌كند، يا چرا آنطور مي‌شود، بپرسد. اين سؤالات كودكانه ممكن است براي ما بسيار ساده به نظر برسد اما غالبا براي كمك به تكميل تفسير كودك از جهان پيراموني پرسيده مي‌شوند. كودكي كه مي‌پرسد باران چطور مي‌بارد شايد نه براي دانستن چگونگي بارش باران بلكه براي تكميل تصويري كه در ذهن خود از باران ساخته است اين كار را مي‌كند. معمولا والدين درباره پرسش‌هايي كه كودكان درباره مسائل جنسي مي‌پرسند، نمي‌دانند چه پاسخي بايد بدهند. براي اطلاع از آموزش مسائل جنسي به كودكان كليك كنيد.
6- تعميم دادن در نگاه به ساير پديده‌ها
كودك در نگاه به پديده‌هاي جديد از دانسته‌هاي خود از وقايع پيشين كمك مي‌گيرد و همان منطق را تعميم مي‌دهد. كودكي كه با مادربزرگ خود زندگي مي‌كند تصور مي‌كند كه همه كودكان با مادربزرگ‌ها زندگي مي‌كنند و تا زماني كه با مثال نقضي مواجه نشود نمي‌تواند تصور كند كه كودكان ديگر با مادربزرگ خود زندگي نمي‌كنند.
7- تمركز بينايي كودك
نوزادان بيشترين تمركز را بر صورت افراد دارند و به صورت‌هاي نزديك تر كه معمولا والدين هستند توجه بيشتري نشان مي‌دهند. تا سن يك سالگي اين تمركز به مرور به سمت اشياء و دست‌ها معطوف مي‌شود. دستاني كه چيزي را گرفته‌اند يا به همراه دارند براي كودكان جذاب تر است و بيشتر در مركز توجه آن‌ها قرار مي گيرند. لازم به ذكر است بينايي نوزاد تا مدتي مانند بزرگسالان نيست، و حداكثر تا سه سالگي كامل مي‌شود. براي كسب اطلاعات بيشتر در زمينه بينايي نوزاد كليك كنيد.
تأثير آموزش والدين در شكل دهي دنياي كودكان
والدين كودك آموزش‌هايي را به او منتقل مي‌كنند كه اين آموزش‌ها در نگاه كودك به دنيا مؤثر است. اين آموزش‌ها بينش كودك به دنيا را شكل مي‌دهند. به طور مثال وقتي والدين قصد دارند نام اشياء را به كودك آموزش دهند آن شيء را در مركز توجه بينايي كودك مي‌گيرند. در واقع كودك هر چيزي را كه در مركز توجه باشد و بزرگتر به نظر برسد با محرك‌هاي ديگر مثل صدا (نام شيء) مرتبط مي‌كند. شيوه تربيتي والدين در پرورش استعدادها و شخصيت كودك تاثير دارد. براي كسب اطلاعات بيشتر در زمينه آموزش پدر و مادر كليك كنيد.
مشاوره كودك
در بسياري موارد درك دنياي كودكان براي والدين بسيار سخت به نظر مي‌رسد و همين عدم درك مناسب منجر به بروز مشكلات ارتباطي بين والدين و فرزندان مي‌شود و آن‌ها را از هم دور مي‌كند. قطع ارتباط صميمانه و دور شدن فرزندان از والدين زمينه را براي بروز مشكلات رفتاري و ناراحتي‌هاي رواني در فرزندان فراهم مي‌كنند. والدين در صورتي مي‌توانند فرزنداني حرف گوش كن و سالم تربيت كنند كه صميمت و رفتار مهربانانه را در كنار قاطعيت و قانون‌مداري در ارتباط با فرزند خود به كار بگيرند. مشاوره كودك به والدين كمك مي‌كند تا ضمن درك كودكان بتوانند ارتباط بهتري با آن‌ها برقرار كنند و از بهترين روش تربيتي با توجه به خلقيات فرزند خود بهره‌مند شوند. براي كسب اطلاعات بيشتر از مشاوره كودك كليك كنيد.
براي دريافت مشاوره در زمينه نگاه و دنياي كودكان مي توانيد با مشاوران مركز مشاوره روانشناسي حامي هنر زندگي از طريق تلفن ثابت از كل كشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگيريد.
منبع: دنياي كودكان | دنيا از نگاه كودكان چگونه است؟