استفاده از داروهاي دوپينگ در كشور شيوع بسياري يافته است و از آنجايي كه متاسفانه افراد مصرف كننده از كساني كه اطلاعات كافي در اين زمينه ندارند مشاوره مي‌گيرند، اين مشكلات دوچندان شده است. به طور طبيعي عوارض داروهاي دوپينگ بسيار زياد است و هنگامي كه اين داروها نامتناسب با نوع ورزش استفاده شود، عوارض روحي و رواني شديدتري در پي دارد. حتي با وجود انجام آزمايش‌هاي سختگيرانه دوپينگ، ورزشكاران در صدد هستند كه راهي براي تقلب يا منفي كردن جواب تست‌هاي دوپينگ پيدا كنند. افرادي كه دوپينگ مي‌كنند، در راه كسب مقام قهرماني اين خطر را به جان مي‌خرند كه آگاهانه به سلامتي خود آسيب برسانند و افتخاراتي كه تاكنون به دست آورده‌اند را از دست بدهند. در ادامه اين مقاله به بررسي مقوله داروهاي دوپينگ، دلايل مصرف، ضرورت پرهيز و عوارض آن مي‌پردازيم.
منبع: داروهاي دوپينگ | عوارض و دلايل استفاده از داروهاي دوپينگ
دوپينگ، تقلب ورزشكاران
داروهاي دوپينگ، ماده‌اي نيرو زاست كه باعث تقويت نيرو و بهبود عملكرد جسمي ورزشكاران مي‌شود. جالب است بدانيد كه كلمه دوپينگ در حقيقت از واژه dop به معناي نوشيدني الكلي گرفته شده است كه در گذشته توسط قبيله‌اي در آفريقاي جنوبي به عنوان محرك استفاده مي‌شده است. استفاده از اين دارو در حقيقت نوعي تقلب محسوب مي‌شود كه با عوارض جسمي و روحي زيادي همراه است. برخي ورزشكاران با مصرف اين داروها درصدد كسب عنوان قهرماني و مدال طلا برمي‌آيند ولي اين اقدام با روحيه ورزشكاري در تناقض است. دوپينگ مي‌تواند در شكل‌هاي مختلفي از جمله قرص، آمپول و حتي تزريق خون انجام گيرد كه در اين روش خون براي افزايش هموگلوبين به فرد تزريق مي‌شود و باعث افزايش كارايي و قدرت فرد مي‌گردد و همچينن ميزان حمل اكسيژن خون فرد را نيز بالا مي‌برد.
براي آگاهي بيشتر در زمينه موفقيت در زندگي كليك كنيد.
شايع ترين داروهاي دوپينگ
آژانس جهاني مبارزه با دوپينگ، داروهاي بسياري را جزء مواردي كه مصرف آن‌ها براي ورزشكاران منع شده است در فهرست خود آورده است. اين داروها معمولا در پنج دسته شامل داروهاي محرك سيستم عصبي مركزي، داروهاي مخدر، استروئيدهاي آنابوليك، داروهاي ادرارآور، هورمون‌هاي پپتيدي و گليكوپروتئيني قرار مي‌گيرند. البته مصرف برخي از اين داروها در ميان ورزشكاران بيشتر شايع شده است. در ادامه به بيان انواع آن‌ها خواهيم پرداخت.
داروهاي محرك سيستم عصبي مركزي: افدرين، كوكائين، آمفتامين، فليل پروپانولامين و...
داروهاي مخدر: مورفين، شيشه، آمفتامين، دي اكسيد مت آمفتامين، كوكائين، مواد مخدر سنتي (حشيش و تركيبات ترياكي)
استروئيدهاي آنابوليك: ناندرولون، تستوسترون، سوماتروپين، اكسي متولون و...
داروهاي ادرارآور: وروسمايد، تيازيد، اسپيرونا لاكتون و...
هورمون‌هاي پپتيدي و گليكوپروتئيني: هورمون رشد، اريتروپويتين و...
عوارض داروهاي دوپينگ
داروهاي دوپينگ داراي يك سري عوارض است كه به صورت عمومي و اختصاصي (مرتبط با جنسيت) در افرادي كه استفاده مي‌كنند ديده مي‌شود.
عوارض عمومي داروهاي دوپينگ
داروهاي دوپينگ عوارض متعددي دارند و باعث ايجاد ناهنجاري‌هاي كبدي، ورم، زخم معده، آسيب كليه، افزايش كلسترول و سرگيجه و تهوع مي‌شوند. همچنين عوارض زير را نيز به همراه دارند.
عوارض قلبي و عروقي: افزايش فشار خون، بي نظمي‌هاي قلبي و آريتمي، افزايش حجم خون، احتباس آب و نمك و سكته مغزي از جمله عوارض داروهاي دوپينگ است.
عوارض كبدي: داروهاي دوپينگ به علت تاثيرگذاري زياد بر كبد باعث اختلال در عملكرد آن و حتي سرطان كبد نيز مي‌شود.
عوارض رواني: بروز اختلال‌هاي رواني مانند افسردگي، پرخاشگري، اعتياد و خودكشي، هيجان بيش از حد، اختلالات شخصيت و وابستگي رواني به دارو از جمله عوارض رواني آن است.
عوارض اختصاصي داروهاي دوپينگ
عوارض در مردان: شامل بزرگ شدن سينه‌ها، كوچك شدن بيضه‌ها، بزرگ شدن پروستات و ناباروري، كاهش تعداد اسپرم، احساس دفع فوري و مكرر ادرار و كاهش توانايي‌هاي جنسي است.
عوارض در مردان نابالغ: با تيرگي پوست، توقف رشد قدي و بسته شدن غضروف‌هاي رشدي همراه است.
عوارض در زنان: شامل افزايش موهاي زائد، نامنظم شدن پريود، بم شدن صدا و ريزش موهاي سر، پوست چرب و رشد مو در محل‌هاي غيرطبيعي بدن است.
انتخاب ورزشكاران براي تست دوپينگ به چه صورت است؟
در بازي‌هاي المپيك، افرادي كه مقام‌هاي اول تا چهارم درهر رشته ورزشي را كسب كردند و چند نفر ديگر به صورت تصادفي انتخاب مي‌شوند. در برخي از رشته‌ها مانند دوميداني، وزنه برداري و شنا در ابتدا بايد نتيجه آزمايش دوپينگ منفي شود تا ركورد ورزشكاران ثبت شود پس حتي در صورتي كه فرد موفقيت و عنواني كسب نكرده باشد ممكن است در هر زماني از او خواسته شود كه تست دوپينگ را انجام دهد.
دليل استفاده ورزشكاران از ديورتيك ها چيست؟
ديورتيك‌ها (ادرارآور) باعث مي‌شود كه كليه‌ها بيشتر كار كنند و با افزايش ميزان دفع ادرار به تغيير غلظت داروهاي غير مجاز منجر مي‌شود پس مواد دوپينگ را در جريان خون پنهان مي‌كند و به همين دليل توسط ورزشكاراني كه داروهاي دوپينگ مصرف مي‌كنند مورد استفاده واقع مي‌شود. از طرف ديگر، ديورتيك‌ها در كاهش وزن فرد ورزشكار و رسيدن به رده وزني كه مورد نظر اوست كمك مي‌كند.
چرا پرهيز از دوپينگ اهميت دارد؟
تمام افراد بايد در شرايط يكساني به رقابت ورزشي با يكديگر بپردازند. افرادي كه دوپينگ مي‌كنند از نيرو و عملكرد بالاتري بهره مند مي‌شوند پس اين اقدام، نقض اخلاق ورزشي است. از طرفي براي سلامت خود فرد نيز خطر دارد و لازم است كه از مصرف آن خودداري شود. همچنين زماني كه تست دوپينگ ورزشكاري مثبت اعلام شود، از گردونه رقابت‌ها حذف مي‌شود و تمام مدال‌ها و افتخاراتي كه تاكنون كسب كرده است را از دست مي‌دهد.
سوالات متداول
آيا داروهاي دوپينگ همواره جزء داروهاي كمياب و پيچيده هستند؟
خير بعضي از داروهاي ساده مانند سرماخوردگي نيز ممكن است حاوي موادي باشد كه نتايج تست دوپينگ را مثبت اعلام كند. ورزشكاران همواره بايد قبل از مصرف هرگونه دارو از تاثيرات آن آگاهي داشته باشند.
براي دريافت مشاوره در زمينه داروهاي دوپينگ مي توانيد با مشاوران مركز مشاوره روانشناسي حامي هنر زندگي از طريق تلفن ثابت از كل كشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگيريد.
منبع: داروهاي دوپينگ | عوارض و دلايل استفاده از داروهاي دوپينگ