كنجكاوي جنسي كودكان به شرايطي گفته مي‌شود كه بچه‌ها نسبت به اندام تناسلي خود آگاه مي‌شوند، در مورد آن سؤال مي‌پرسند و نسبت به تفاوت بين دستگاه تناسلي مردانه و زنانه نيز كنجكاو مي‌شوند. اگر والدين بتوانند در اين برهه از رشد رواني-جنسي به فرزند خود كمك كنند و واكنش‌هاي تند و افراطي نشان ندهند، كودك با سازگاري هرچه بيشتر از اين مرحله عبور خواهد كرد. در عوض كودكاني كه جواب سؤال‌هاي خود را نمي‌يابند و يا به خاطر آن‌ها مورد سرزنش و تنبيه قرار مي‌گيرند بيش از سايرين در اين مرحله از زندگي خود تثبيت مي‌شوند و همچنين با افزايش آسيب‌پذيري رواني روبه‌رو هستند. براي كسب اطلاعات بيشتر در مورد كنجكاوي جنسي كودكان و بهترين روش برخورد در برابر آن‌ها تا انتهاي اين مطلب با ما همراه باشيد.
منبع: كنجكاوي جنسي كودكان | توجه كودك به دستگاه تناسلي
كنجكاوي جنسي كودكان از منظر نظريه رشد رواني-جنسي فرويد
زيگموند فرويد نظريه پرداز و پدر علم روانشناسي در تئوري خود مراحلي را از نظر رشد رواني و جنسي مطرح كرد. او در پي بررسي‌هاي خود متوجه شد كه انرژي رواني كودك در هر دوره سني بر يكي از مناطق بدني متمركز است. او بر اين اساس روي هركدام از مراحل خود نام خاصي نهاد.
براي مثال دوران نوزادي تمركز اصلي كودك بر شير خوردن و دريافت محبت و نوازش از جانب مادر است، در نتيجه فرويد نام اين دوره از زندگي را مرحله دهاني گذاشت. پس از آن تمركز كودك و والدين بر كنترل ادرار و مدفوع يا همان از پوشك گرفتن است كه تا 4 سالگي ادامه دارد، اين مرحله در نظريه فرويد مرحله مقعدي نام دارد. پس از اين مرحله يعني در حدود 4 يا 5 سالگي است كه فرزند شما نسبت به اندام تناسلي خود آگاه مي‌شود، دوست دارد آن را كشف كند و در مورد تفاوت اندام تناسلي خود با جنس مخالف نيز كنجكاوي نشان مي‌دهد. ممكن است در اين زمان رفتارهايي نظير لمس آلت تناسلي در كودك يا كنجكاوي جنسي كودكان را در مورد مسائل جنسي مشاهده كنيد.
چگونگي عبور كودك از مرحله آلتي
فرويد معتقد است عبور از هر مرحله رشد رواني-جنسي مستلزم ارضاي درست نيازهاي آن برهه زماني است. اگر پدر و مادرها به صورت بسيار زياد يا بسيار كم به اين نيازها پاسخ بدهند، فرد نمي‌تواند به درستي به مرحله بعدي رفته و از نظر رواني فرايند سالمي را تجربه كند. اين مسئله در مورد كنجكاوي جنسي نيز صدق مي‌كند. اين مرحله كه مرحله آلتي نام دارد اغلب تا 6 سالگي ادامه مي‌يابد و نيازمند آگاهي و پختگي رفتاري كافي از جانب والدين است. اگر شما بتوانيد به درستي به سؤالات فرزندتان پاسخ دهيد او به طور خود به خود از تمركز بر مسائل جنسي دست مي‌كشد و به آرامي وارد دوران نهفتگي (دوران تحصيل) مي‌شود.
اما واكنش‌هاي بسيار تند نظير سرزنش كردن و دعواي كودك به خاطر اين سؤال‌ها يا رفتارها و بالعكس ناديده گرفتن اين رفتارها باعث مي‌شود كه كودك انرژي رواني مرتبط با دوره قبلي را با گذشت 6 سالگي نيز در درون خود احساس كند و در پي اين مسئله، مشكلات متعددي را تجربه نمايد. براي مثال برخي كودكان دچار مشغوليت ذهني درباره مسائل جنسي مي‌شوند و به همين خاطر اضطراب شديد، احساس گناه و هيجانات ناخوشايند ديگري از اين قبيل را تجربه مي‌كنند كه مي‌تواند خود را در قالب اختلالات رفتاري، اضطراب و افسردگي دوران كودكي نشان دهد.
براي شناخت بيشتر در زمينه تربيت جنسي كودكان كليك كنيد.
برخورد مناسب در برابر كنجكاوي جنسي كودكان
با وجود همه اين توضيحات و تفاسير، بسياري از پدر و مادرها در عمل نمي‌دانند كه بايد دقيقاً چه واكنشي از خود نشان دهند و در موارد بسياري از متخصصين در مورد نحوه پاسخگويي به سؤالات كودك سؤال مي‌پرسند. براي اينكه بتوانيد به بهترين شكل اين مرحله از رشد فرزندتان را مديريت نماييد توجه به موارد زير مي‌تواند بسيار كمك كننده باشد.
در برابر رفتارهاي جنسي كودك هيجانات منفي خود را كنترل كنيد
اگر رفتاري نظير لمس آلت تناسلي را در فرزندتان ديديد، تلاش كنيد تا واكنش تند و خشني به او نشان ندهيد. كودك شما در اين سنين از معناي رفتار خود چيزي نمي‌داند و در مسير كشف بدن خود طبيعتاً به اندام تناسلي نيز توجه نشان مي‌دهد. در نتيجه در اين شرايط آرامش خود را حفظ نماييد و در فضايي خصوصي و با آرامش به فرزندتان بگوييد كه اندام تناسلي يكي از مناطق ممنوعه بدن اوست، كسي نبايد آن را ببيند، لمس كند و لمس كردن آن توسط خود او نيز زماني كه ديگران حضور دارند نبايد انجام شود. هرگز در جمع و در حضور ديگران به او واكنش نشان ندهيد. در اين شرايط تنها كاري كه بايد بكنيد پرت كردن حواس كودك با اسباب‌بازي‌ها يا هر چيز مورد علاقه فرزندتان است.
سؤالات و كنجكاوي هاي جنسي كودكان را ناديده نگيريد
هرگز سؤال‌هاي كودك در مورد مسائل جنسي را ناديده نگيريد. شايد شما فكر كنيد كه با جواب ندادن به سؤال كودك، او اين مسئله را فراموش مي‌كند اما تقريباً در اكثر موارد اين‌گونه نيست و كودكان هنگامي كه جواب پرسش‌هايشان را نمي‌گيرند بيشتر با آن مسئله اشتغال ذهني پيدا مي‌كنند.
براي كسب اطلاعات بيشتر در مورد پاسخ به سوالات جنسي كودكان كليك كنيد.
به زبان ساده با كودك صحبت كنيد
هنگامي كه مي‌خواهيد به كودك در مورد مسائل جنسي آموزش بدهيد بسيار اهميت دارد كه به زبان و متناسب با درك او صحبت كنيد. گفتن جملات و قواعد مبهمي كه فرزندتان دركي از چرايي آن‌ها ندارد نمي‌تواند كمكي به او بكند. در همين راستا پس از اينكه براي كودكتان مسائل جنسي را توضيح داديد مي‌توانيد از او بخواهيد تا يك بار آن‌ها را براي شما تكرار كند تا ببينيد آيا مفاهيم را به درستي دريافته است يا خير.
هنگام كنجكاوي جنسي كودكان به آن‌ها اطلاعات بيش از حد ندهيد
قبل از اينكه به سؤالات كودكتان در مورد آلت تناسلي يا ساير مسائل جنسي پاسخ دهيد سعي كنيد بفهميد كه او دقيقاً به چه اطلاعاتي نياز دارد و گفتن مسائل تا چه حدي كنجكاوي او را ارضا مي‌كند. شما لازم نيست به طور پيچيده و بسيار كامل اطلاعاتي بيش از نياز فرزندتان را به او ارائه كنيد چراكه اگر مسائل مطرح شده بيش از حد و توان كودك براي هضم آن‌ها باشد خود مي‌تواند به يك مشكل جديد تبديل شود.
براي آشنايي بيشتر در زمينه مشاوره كودك كليك كنيد.
سؤالات متداول
- آيا واكنش نامناسب والدين به كنجكاوي جنسي كودكان مي‌تواند در دراز مدت و بزرگسالي نيز بر فرزندان اثر بگذارد؟
بله. در مواردي كه والدين به خاطر سؤال‌هاي جنسي كودك يا رفتارهاي كنجكاوانه او اقدام به تنبيه‌هاي بسيار شديد مي‌كنند ناخودآگاه ترس و اضطرابي شديد را حول محور مسائل جنسي به فرزندشان مي‌كنند. اين امر مي‌تواند مشكلات مزمني را ايجاد كند كه حتي در بزرگسالي نيز با فرد باقي بماند. از جمله اين مشكلات مي‌توان به بروز وسواس‌هاي فكري آزاردهنده پيرامون مسائل جنسي، خودارضايي بيمارگون و بروز اختلالاتي در عملكرد جنسي در بزرگسالي اشاره كرد.
براي دريافت مشاوره در زمينه كنجكاوي جنسي كودكان مي توانيد با مشاوران مركز مشاوره روانشناسي حامي هنر زندگي از طريق تلفن ثابت از كل كشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگيريد.
منبع: كنجكاوي جنسي كودكان | توجه كودك به دستگاه تناسلي