اميد درماني چيست و براي چه افرادي مناسب است؟ اميد درماني در واقع يك رويكرد روان درماني است كه با استفاده از مفاهيم داشتن هدف در زندگي، برنامه ريزي براي رسيدن به هدف و متناسب بودن برنامه‌ها بر اساس توانايي افراد باعث مي‌شود تا بسياري از بيماري‌هاي روحي نظير افسردگي و اضطراب كاهش پيدا كرده و عوامل مثبتي نظير احساس رضايت از زندگي، عزت‌نفس و بهزيستي در افراد افزايش پيدا كند. همچنين اميد درماني يك رويكرد جديد در روانشناسي است به فرد كمك مي‌كند تا باور كند كه مسئوليت زندگي وي، برعهده او بوده و مي‌بايست با به دست گرفتن كنترل امور، تلاش كند تا شرايط بهتري را براي خود فراهم كند. در ادامه به بررسي مفهوم اميد و اميد درماني خواهيم پرداخت پس همراه ما باشيد.
منبع: اميد درماني چيست و براي چه افرادي مناسب است؟
اميد درماني | اميد يعني چه؟
اميد به اين معناست كه فرد احساس مي‌كند به آنچه دلش مي‌خواهد مي‌رسد. بر همين اساس اميد در واقع يك احساس، مبتني بر تفكرات فرد است؛ به اين صورت كه فرد براي احساس اميد از درون، مي‌بايست يك هدف و نقطه مطلوب در ذهن داشته باشد و براي رسيدن به آن، برنامه‌ريزي كند. همان‌طور كه از اين مطالب برداشت مي‌شود، اميد يك احساس بي‌دليل و واهي نيست. براي ايجاد اميد، شما مي‌بايست هدف داشته باشيد و براي رسيدن به هدف برنامه‌ريزي كنيد. به عبارتي اميد درماني چيست داراي سه مولفه بسيار مهم است.
1. داشتن يك هدف ذهني مشخص
2. برنامه‌ريزي براي رسيدن به هدف
3. متناسب بودن برنامه‌ها با توانايي فرد براي به اجرا درآوردن برنامه
حاصل جمع هر سه مولفه، باعث به وجود آمدن اميد خواهد شد. همچنين در صورتي كه هريك از اين 3 عامل وجود نداشته باشند، شما نسبت به آن مسئله احساس اميدواري نمي‌كنيد. آنچه بيش از همه احساس اميد را تحت‌الشعاع قرار مي‌دهد و فرد را در نااميدي فرومي‌برد، اين است كه راه‌هايي براي دست‌يابي به هدفش در ذهن نداشته و يا علي‌رغم اينكه راه را مي‌شناسد، توانايي قدم برداشتن در اين راه را نداشته باشد.
براي آشنايي بيشتر در زمينه اميد به زندگي كليك كنيد.
كاربرد اميد داشتن در زندگي
شايد اين سوال براي شما هم پيش بيايد كه داشتن اميد به چه دردي خواهد خورد؟ اميدوار بودن به شما اين امكان را مي‌دهد كه در زندگي خود فعال باشيد و با برنامه‌ريزي مناسب به سمت اهدافتان حركت كنيد. از طرفي اميد به شما در غلبه بر شرايط سخت امروز و همچنين نگراني‌هايي كه از آينده داريد كمك خواهد كرد. براي مثال در نظر بگيريد كه يكي از نزديكان شما به يك بيماري سخت مبتلا شده است. اميدواري به شما كمك مي‌كند تا با انجام فعاليت‌هاي مورد نياز، در جهت بهبودي وي تلاش كنيد و همچنين اضطرابي را كه نسبت به آينده وجود دارد، تا حدودي كاهش دهيد زيرا مي‌دانيد كه در مقابل فعاليت‌هاي انجام‌شده قطعا نتيجه‌اي را به دست خواهيد آورد.
همچنين بر اساس پژوهش‌هاي انجام‌شده، اميد باعث مي‌شود تا بسياري از بيماري‌هاي روحي نظير افسردگي و اضطراب كاهش پيداكرده و عوامل مثبتي نظير احساس رضايت از زندگي، عزت‌نفس و بهزيستي در فرد افزايش پيدا كند و در نتيجه رويكرد درماني اميد درماني شكل بگيرد.
دلايل از بين رفتن اميد
همان‌طور كه گفته شد چنانچه هريك از سه عامل (هدف، برنامه ذهني، توانايي اجرايي) در فرد، دچار مشكل شوند، اميدواري در وي كاهش مي‌يابد. علاوه بر اين، ديدگاه‌هاي فرد نيز مي‌توانند تأثير به سزايي در احساس اميد يا نااميدي داشته باشند. به‌طوركلي انسان‌ها به هر مسئله از 3 بعد نگاه مي‌كنند.
1. دروني يا بيروني: به اين معنا كه فرد احساس مي‌كند شرايط پيش‌آمده، به دليل رفتارهاي خودش بوده و يا خارج از اختيار وي و تحت تاثير ديگران است.
2. پايدار يا جزئي بودن: اينكه فرد تصور مي‌كند شرايط پيش‌آمده همواره به همين شكل خواهد ماند يا توانايي تغيير دادن آن، وجود دارد.
3. كلي يا اختصاصي: باور به اينكه وضعيت فرد، در تمامي جنبه‌هاي زندگي به همين شكل است يا صرفا در همين بعد اين‌گونه است.
روانشناسان معتقدند، چنانچه فرد اتفاقات منفي زندگي را به‌صورت دروني، پايدار و كلي ببيند، دچار نااميدي خواهد شد. در نتيجه تغيير ديدگاه‌هاي وي، مي‌تواند باعث احساس اميدواري در فرد بشود. در اين راه كمك گرفتن از روانشناس مي‌تواند بسيار مفيد واقع شود.
براي شناخت بيشتر در زمينه مشاوره تلفني كليك كنيد.
اميد درماني
در گذشته ديدگاه غالب در روانشناسي اين بود كه با كاهش درد و رنج افراد، مي‌توانيم شاهد رشد صفات مثبت باشيم. علي‌رغم چنين ديدگاهي، مراجع با بهبود يافتن از بيماري، اگرچه كاركرد مثبت‌تري پيدا مي‌كردند بااين‌حال، صفات مثبت به‌صورت خود به خودي در آن‌ها ايجاد نمي‌شد. به همين خاطر رويكرد جديد در روانشناسي، تصميم گرفت تا ايجاد صفات مثبت در افراد را به‌عنوان هدف درمان در نظر بگيرد. اميد درماني محصول چنين شيوه تفكري در روانشناسي است و تلاش مي‌كند تا اميد را در افراد پرورش دهد. اميد درماني در واقع نوعي از روان درماني است كه به فرد كمك مي‌كند تا باور كند كه مسئوليت زندگي وي، برعهده او بوده و مي‌بايست با به دست گرفتن كنترل امور، تلاش كند تا شرايط بهتري را براي خود فراهم كند. اميد درماني از چندين تكنيك براي رسيدن به اين هدف استفاده مي‌كند كه شامل موارد زير هستند.
براي آگاهي بيشتر در زمينه روان درماني كليك كنيد.
1. تصور شرايط سخت زندگي به‌عنوان چالش
يكي از عواملي كه سبب نااميدي و احساسات منفي در فرد مي‌شود اين است كه شرايط سخت را به‌صورت مانع غيرقابل نفوذي مي‌بيند كه در مقابل او ايجاد شده است. در جلسات اميد درماني به فرد كمك مي‌شود تا مشكلات و شرايط سخت زندگي را به‌صورت چالش و مسائلي بداند كه نيازمند فكر و رسيدگي هستند. به عبارتي در اين ديدگاه به فرد كمك مي‌كنند تا به‌جاي ابراز ضعف در مقابل مشكلات، براي حل كردن آن‌ها تلاش كنند.
2. آموزش 3 مولفه اميد
در طي روند اميد درماني، درمانگر به فرد كمك مي‌كند تا مشكلات زندگي را بر اساس 3 مولفه اميد مورد بررسي قرار دهد و براي حل كردن آن‌ها اقدام نمايد. اين تمرين عملي و حمايت درمانگر به فرد كمك مي‌كند تا استفاده از اين شيوه را ياد گرفته و بعدها بتواند از آن استفاده كند.
3. تعريف خاطرات زندگي از تكنيك‌هاي اميد درماني
يكي از تكنيك‌هاي مهم در اميد درماني، توجه به جريان زندگي فرد است چراكه باعث مي‌شود تا درمانگر بتواند مثال‌هاي مشخصي از زمان‌هايي كه فرد با اميد كاري را انجام داده و يا نااميدانه شكست‌خورده است، به دست بياورد. اين مثال‌ها در جريان درمان به فرد كمك بسياري مي‌كنند و با توجه به اينكه از زندگي خود فرد برگرفته‌شده است، براي او بسيار ملموس خواهد بود. همچنين در جلسات اميد درماني گروهي، بيان خاطرات بسيار مفيد خواهد بود. در اين حالت فرد با شنيدن داستان‌ها و شرايط ديگران، متوجه مي‌شود كه همه انسان‌ها مشكلات و نااميدي‌هايي در زندگي دارند و تنها او نيست كه با اين شرايط دست‌وپنجه نرم مي‌كند. رسيدن به چنين باوري، حجم قابل ملاحظه‌اي از تنش و فشار رواني را در فرد كاهش مي‌دهد.
اميد درماني براي چه افرادي مناسب است؟
پيشرفت جلسات اميد درماني به اين بستگي دارد كه فرد، هشيارانه در جلسات شركت كند، معنا و مفهوم صحبت‌ها را درك كند و تمريناتي كه برايش در نظر گرفته مي‌شود را انجام دهد. درنتيجه اين درمان براي افرادي كه به هر دليلي نظير دمانس پيشرفته، عقب‌ماندگي ذهني و يا بيماري اسكيزوفرني قادر به گفت‌وگو و فعاليت نيستند، توصيه نمي‌شود. به‌غيراز گروه‌هايي كه بر اساس دلايل بالا، نمي‌توانند از اميد درماني سود ببرند، ساير افراد مي‌توانند در اين جلسات شركت كنند. از بين بيماراني كه براي اميد درماني مراجعه مي‌كنند، بيماران افسرده، افرادي كه مشكلات سختي را درگذشته سپري كرده‌اند و يا در حال حاضر مشكلات جدي را در زندگي تجربه مي‌كنند بهتر به اين درمان جواب مي‌دهند.
براي اطلاع بيشتر در زمينه درمان افسردگي كليك كنيد.
سؤالات متداول
- اميد با خوش‌بيني چه تفاوتي دارد؟
خوش‌بيني يك احساس دروني مبني بر اين است كه فرد به يك خواسته و شرايط مطلوب دست پيدا خواهد كرد. اما اميد به معناي اين است كه فرد براي هدف خود راهكارهايي را در نظر بگيرد و براي رسيدن به هدفش اين راهكارها را به انجام برساند. همچنين مي‌توان اميد را در يك فرد ايجاد كرد اما خوش‌بيني يك احساس غيرمنطقي و بي‌اساس در فرد است. اگرچه مي‌توان انتظار داشت كه افراد خوش‌بين، بيش از سايرين براي دست‌يابي به شرايط بهتر تلاش كنند و نگاه مثبت‌تري به دنيا داشته باشند.
براي دريافت مشاوره در زمينه اميد درماني مي توانيد با مشاوران مركز مشاوره روانشناسي حامي هنر زندگي از طريق تلفن ثابت از كل كشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگيريد.
منبع: اميد درماني چيست و براي چه افرادي مناسب است؟