بسياري از مادرها، مخصوصا در زايمان اول، از ترس درد زايمان طبيعي به سراغ عمل جراحي سزارين مي‌روند. اما بايد بدانند كه زايمان طبيعي بهترين روش براي تولد فرزند است و سلامت هر دو را تا مدت بسيار زيادي تامين مي‌كند. درد زايمان، طبيعي است؛ اما بر اساس تجربه مراجعين، تحمل درد بهتر از انجام عمل سزارين است. اطلاع و آگاهي از مزاياي زايمان طبيعي، روش‌هاي كاهش درد زايمان، رابطه جنسي پس از زايمان و شرايط روحي رواني زايمان طبيعي براي تصميم‌گيري بهتر در مورد نوع زايمان و افزايش سلامت مادر و فرزند به شما كمك مي‌كند. براي كسب اطلاعات بيشتر در زمينه سزارين كليك كنيد.
منبع: زايمان طبيعي | هر آن چه كه بايد درباره زايمان طبيعي بدانيد
مزاياي زايمان طبيعي
مهم ترين مزيت زايمان طبيعي، ارتباط لمسي و عاطفي مادر و نوزاد، بلافاصله بعد از تولد است. در صورت سزارين، ممكن است مادر حتي تا چند روز از ديدن فرزندش محروم شود و نتواند نيازهاي اوليه كودك مثل شير دادن با سينه، در آغوش گرفتن و خواباندن او را انجام دهد. بر اساس تحقيقات عدم ارتباط اوليه مادر و فرزند بلافاصله پس از تولد يكي از علل آسيب رواني در بزرگسالي است. برخي ديگر از مزاياي زايمان طبيعي عبارت اند از:
- عدم نياز به جراحي و شكافتن شكم
- دوران نقاهت كوتاه تر پس از زايمان
- عدم نياز به احتياط‌هاي فراوان پس از زايمان
- از دست دادن خون كمتر در جريان زايمان نسبت به سزارين
- هزينه‌هاي كمتر از نظر اقتصادي
- كاهش خطرات بيهوشي مادر
براي كسب اطلاعات بيشتر در زمينه زايمان كليك كنيد.
چه زماني زايمان طبيعي نبايد انجام شود؟
به طور كلي، روند طبيعي زايمان بهتر از تمام روش‌ها است، اما گاهي ممكن است زايمان طبيعي براي سلامتي مادر و نوزاد خطرناك باشد، بنابراين به تشخيص پزشك، عمل سزارين انجام مي‌شود. برخي از عواملي كه پزشك را مجبور به انجام عمل سزارين مي‌كند در ادامه شرح داده شده‌اند.
- بعضي بيماري‌ها مثل بيماري قلب، ديابت، فشار خون و اختلالات كليوي، زايمان طبيعي را خطرناك مي‌كند.
- عفونت‌هايي مثل HIV يا هرپس تناسلي در صورت زايمان طبيعي به نوزاد منتقل خواهد شد.
- ممكن است اندازه جنين بزرگتر از ظرفيت لگن و رحم مادر باشد، بنابراين عبور نوزاد از دهانه رحم ممكن است به هر دو نفر آسيب بزند.
- افزايش زياد وزن مادر باعث طولاني تر شدن زايمان مي‌شود، بنابراين در اين شرايط سزارين ارجح است.
- با افزايش سن مادر، عمل سزارين با احتمال بيشتري انجام مي‌شود.
- اگر بند ناف دور گردن نوزاد پيچيده باشد، بلافاصه عمل سزارين انجام مي‌شود.
درد زايمان طبيعي چه ميزان است؟
معمولا به دليل بي حسي‌هاي موضعي هنگام زايمان، اغلب زنان توصيف روشني از درد زايمان ندارند. البته ميزان درد در هر كس مي‌تواند بر اساس شرايط بدني، آستانه تحمل و وضعيت نوزاد متفاوت باشد. به گفته برخي از مراجعين، درد زايمان چيزي شبيه درد پريود با شدت بيشتر و فاصله‌هاي مقطع است. در هنگام زايمان به علت فشار نوزاد روي دهانه رحم، درد در نواحي لگن، روده‌ها، مثانه و واژن اتفاق مي‌افتد.
گرفتگي، سفت شدن عضلات، احساس تپش و ضربان‌هاي دردناك، احساس ضربه چاقو خوردن، سوزش در ناحيه واژن هنگام خروج سر نوزاد، دردهاي متحرك در ناحيه شكم و كمر، فشار به سيستم دفع و درد در ناحيه ران شايع ترين دردهاي هنگام زايمان طبيعي است. با آگاهي از مراقبت‌هاي پس از زايمان مي‌توان به ميزان زيادي از بروز درد در هفته‌هاي پس از زايمان جلوگيري كرد. براي كسب اطلاعات بيشتر در زمينه مراقبت هاي پس از زايمان طبيعي كليك كنيد.
مراحل مختلف زايمان طبيعي چگونه است؟
مرحله اول زايمان طبيعي
مرحله اول زايمان طبيعي با شروع انقباضات آغاز مي‌شود و خود در سه مرحله اتفاق مي‌افتد. در مراحل اوليه دهانه رحم نازك و گشاد مي‌شود. درد احساس شده بيشتر شبيه گرفتگي‌هاي دوران قاعدگي است. در مرحله بعدي دهانه رحم تا 7 سانتي متر گشاد مي‌شود و درد با شدت بيشتر شروع مي‌شود. در اين مرحله در صورت عدم حساسيت شما به داروهاي مسكن، از آن‌ها براي كاهش درد استفاده مي‌كنند. سپس دهانه رحم به ميزان مناسب براي زايمان يعني 10 سانتي متر باز مي‌شود.
درد و تلاش مرحله اول حدود 8 تا 12 ساعت به طول مي‌انجامد بهتر است آرامش خود را حفظ كنيد. نياز نيست حتما به بيمارستان برويد بهتر است در محيط آشناي خانه و همراه با همسر خود بمانيد. بهتر است خود را مشغول نگه داريد و همچنين مقدار زيادي آب و وعده‌هاي غذايي كم حجم مصرف كنيد. انقباضات در اين مرحله معمولا خفيف هستند و 30 تا 45 ثانيه در هر دور طول مي‌كشند. ممكن است احساس كمر درد و گرفتگي عضلات داشته‌باشيد. همچنين احتمال پارگي كيسه آب وجود دارد.
بعد از شديد شدن انقباضات لازم است كه به بيمارستان برويد و حتما يك همراه با خود داشته‌باشيد. لازم است تكنيك‌هاي تنفسي خود را شروع كنيد. در اين مرحله درد حدود 3 تا 5 ساعت به طول مي‌انجامد. بهترين چيزي كه در اين مرحله مي‌تواند تسكين دهنده‌ي دردهاي شما باشد حمايت و دلگرمي همسرتان است.
مرحله دوم زايمان طبيعي
بيشترين درد در اين مرحله است و تا حدود يك ساعت طول مي‌كشد. سر نوزاد از دهانه رحم بيرون آمده و مادر بايد با ايجاد فشار، سر نوزاد را در سريع‌ترين زمان به بيرون هدايت كند؛ چرا كه احتمال خفگي و نرسيدن اكسيژن به نوزاد وجود دارد. پس از تولد نوزاد مقدار اندكي گرفتگي در ناحيه لگن وجود خواهد داشت و تا زمان خروج كامل جفت و ترشحات، اين احساس باقي مي‌ماند.
مرحله سوم
مرحله سوم، مرحله تحويل جفت و بسيار كوتاه است؛ اين مرحله ممكن است 5 تا 30 دقيقه طول بكشد. در اين مرحله متخصص به دنبال انقباضات كوچك و خفيف است كه به دليل جدا شدن جفت از ديواره‌ي رحم اتفاق مي‌افتند. اين عمل ممكن است با ماساژ انجام شود و بند ناف به آرامي كشيده مي‌شود. ممكن است بعد از زايمان در بدن خود احساس لرزش كنيد كه جاي نگراني ندارد. لازم است تا چند ساعت پس از زايمان در بيمارستان و تحت مراقبت بمانيد تا پزشك مطمئن شود رحم به انقباضات خود ادامه مي‌دهد و خونريزي شديد بروز پيدا نمي‌كند. براي كسب اطلاعات بيشتر در زمينه خونريزي بعد از زايمان كليك كنيد.
پيش از زايمان طبيعي مي‌توانم چيزي بخورم؟
فرايند زايمان طبيعي ممكن است طولاني شده و توان مادر پايين بيايد. به همين جهت در برخي از بيمارستان‌ها در طول زايمان اجازه مي‌دهند كه مادر مايعات سبكي بنوشد. معمولا براي جلوگيري از تنگي نفس و سخت شدن زايمان پيش از عمل سزارين از زنان خواسته مي‌شود ناشتا باشند. اما در طي زايمان طبيعي پزشك با توجه به وضعيت جسماني مادر، وعده غذايي را تعيين مي‌كند.
راه‌هاي كاهش درد و استرس زايمان طبيعي
در هر صورت زايمان طبيعي، كمترين صدمات را به بدن مادر وارد مي‌كند. درد وجود دارد اما نهايت يك يا دو ساعت ادامه خواهد داشت. برخي مراقبت‌ها و روش‌هايي را كه براي كاهش درد زايمان مفيد هستند در ادامه شرح داده ايم:
1. انتخاب محل زايمان
اولين نكته‌اي كه بايد مد نظر قرار دهيد، محلي است كه قرار است زايمان در آن انجام بگيرد و ترجيحا در ماه آخر بارداري محل زندگي خود را جابه جا نكنيد.
2. برنامه ريزي
براي زايمان برنامه ريزي داشته باشيد. لباسي كه مي‌خواهيد بپوشيد، پزشك مورد نظر و هر چيزي كه لازم است را در نظر بگيريد تا در هنگام زايمان هر شوك يا تجربه جديدي را از بين ببريد و همه چيز طبق برنامه ريزي پيش برود.
3. تغذيه مناسب
لازم است كه بدن مادر، انرژي لازم براي تغذيه جنين و حمل بار را داشته باشد. بنابراين برنامه تغذيه بايد كامل، مفيد، بدون هرگونه ماده مضر و كاملا زير نظر پزشك متخصص باشد.
4. ماساژ
از ماه ششم به بعد هر روز با روغن زيتون ناحيه بين مقعد و واژن را ماساژ دهيد. انعطاف پذيري اين ناحيه به شما كمك مي‌كند كه پارگي كمتر و به فراخور آن بخيه كمتري داشته باشيد.
5. ورزش‌هاي دوران بارداري
ورزش در دوران بارداري هم از نظر جسمي هم از نظر روحي باعث آمادگي شما براي زايمان مي‌شود و بدن شما را تقويت خواهد كرد. پياده روي در ماه آخر حتما در دستور كار باشد، البته اگر احتمال زايمان زودرس داريد ترجيحا از اين كار بپرهيزيد. براي برنامه ريزي ورزش‌هاي مفيد حتما با پزشك خود مشورت كنيد. نشستن در وان آب گرم، ماساژ كمر، داشتن يك نفر براي مراقبت و همراهي، روابط عاشقانه با همسر، برخي شرايط جسمي و رواني موثر در كاهش درد هستند. براي كسب اطلاعات بيشتر در زمينه ورزش در دوران بارداري كليك كنيد.
رابطه جنسي بعد از زايمان طبيعي
بسياري از مادران، به دليل اينكه نمي‌خواهند رابطه جنسي بعد از تولد فرزند مختل شود روش سزارين را انتخاب مي‌كنند. در صورتي كه زايمان طبيعي بر اساس روند طبيعي بدن زن است و طبيعتا بعد از زايمان، بدن خود را براي زندگي عادي آماده مي‌كند. اما لازم است برخي شرايط را مد نظر داشته باشيد.
_ ممكن است تا يك ماه بعد از زايمان، خونريزي داشته باشيد كه بايد تا متوقف شدن آن براي ارتباط جنسي صبر كنيد. چون احتمال عفونت بالا مي‌رود.
_ در صورت پارگي واژن و بخيه، بايد زمان كافي بري بهبودي را به خود بدهيد.
_ بايد شرايط رواني و احساسي خود را در نظر بگيريد و با همسرتان در اين زمينه به توافق برسيد.
_ عواملي مثل شيردهي، افسردگي پس از زايمان، خستگي‌هاي ناشي از مراقبت از فرزند و نا آگاهي از شرايط، ممكن است ميل جنسي شما را كاهش دهد. براي برطرف كردن اين مسائل لازم است كه با روانشناس و ماما صحبت كنيد. براي كسب اطلاعات بيشتر در زمينه رابطه جنسي پس از زايمان كليك كنيد.
شرايط روحي و رواني دوران بارداري و زايمان
شرايط روحي در دوران بارداري و هنگام زايمان بسيار در وضعيت زايمان شما موثر است. بسياري از مادران به دليل ترس از درد زايمان طبيعي، روش سزارين را انتخاب مي‌كنند كه آسيب‌هاي زيادي به بدنشان وارد خواهد كرد. بر طرف شدن نيازهاي عاطفي زنان باردار بر روحيه آن‌ها تاثير مي‌گذارد. براي كسب اطلاعات بيشتر در زمينه نيازهاي عاطفي زن باردار كليك كنيد.
علاوه بر اين استرس‌ها و نگراني‌هاي مادر در مورد تربيت فرزند و موضوعات مرتبط با آن بر روي سلامت بارداري و زايمان تأثير مي‌گذارد. مسائل روحي رواني دوران بارداري خود را با يك روانشناس و مشاوره كودك در ميان بگذاريد. او به شما و دغدغه‌هاي شما خواهد پرداخت و به شما كمك مي‌كند كه استرس و اضطراب كمتري در اين دوران تجربه كنيد. براي كسب اطلاعات بيشتر در زمينه مشاوره كودك كليك كنيد.
براي دريافت مشاوره در زمينه زايمان طبيعي مي توانيد با مشاوران مركز مشاوره روانشناسي حامي هنر زندگي از طريق تلفن ثابت از كل كشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگيريد.
منبع: زايمان طبيعي | هر آن چه كه بايد درباره زايمان طبيعي بدانيد