درمان تنبلي چيست و چگونه مي‌توان بر آن غلبه كرد؟ ممكن است براي شما هم بارها اتفاق افتاده باشد كه تصميمي بگيريد و سپس به خاطر دشواري كار و بي‌حوصلگي از آن دست بكشيد. تنبلي معضلي است كه امروزه بسياري از افراد را دچار بي‌تحركي، عدم فعاليت و عدم پيشرفت كرده‌است. تنبلي يك صفت نسبي است؛ بسياري از افراد خود را به خاطر داشتن صفت تنبلي سرزنش مي‌كنند و برخي ديگر از اين مسئله راضي هستند. ممكن است برخي خود را تنبل بدانند ولي از ديد ديگران بسيار تلاشگر باشند. تنبلي به هر دليلي كه باشد، مقابله با آن راههاي جديدي را به سمت پيشرفت و رسيدن به خواسته‌ها و اهداف براي شما ايجاد مي‌كند. اما گاه درمان تنبلي كار بسيار سختي به نظر مي‌رسد؛ روانشناسان راههاي زيادي را در اين شرايط به شما پيشنهاد مي‌كنند.
منبع: درمان تنبلي | علت كسلي و بيماري تنبلي چيست ؟
ماهيت تنبلي چيست؟
تنبلي عدم تمايل براي كار كردن، صرف انرژي و عقب انداختن هر كاري است كه به انجام آن تمايل نداريد. اين عدم تمايل براي انجام كارهايي است كه افراد فكر مي‌كنند بسيار سخت و ناراحت كننده است. معمولا هيچكس دوست ندارد براي رسيدن به اهدافش سخت كار كند وقتي مي‌تواند فقط دراز بكشد و استراحت كند. انسان تا زماني كه ترس از بقاي خود نداشته باشد دست به هيچ كاري نمي‌زند و در واقع مي‌توان گفت تمام تلاش‌هاي انسان براي حفظ بقا و پيشرفت در زندگي است. درمان تنبلي نيز با همين هدف بايد مورد توجه قرار بگيرد.
پيامدهاي تنبلي چيست؟
تنبلي پيامدهاي منفي زيادي براي افراد به همراه دارد و افراد تنبل هميشه مورد سرزنش قرار مي‌گيرند. آگاهي از پيامدهاي تنبلي به شما كمك مي‌كند تا بيشتر در مورد رفتارهاي خود فكر كنيد و به فكر كار و تلاش و درمان تنبلي بيوفتيد. در ادامه برخي از معايب تنبلي را شرح داده‌ايم:
1. آسيب رساندن به روابط بين فردي
به دليل ملاك‌هاي خاصي كه افراد تنبل براي كار كردن دارند، معمولا تمايل دارند كار خود را به گردن ديگري بياندازند. آن‌ها معمولا درباره ميزان و سختي كار خود اغراق مي‌كنند، دنبال توجيه تنبلي هستند، وظايفشان را كم اهميت مي‌پندازند، غر مي‌زنند و فكر مي‌كنند بيشتر از بقيه كار مي‌كنند و كسي قدر كارهاي آن‌ها را نمي‌داند. تمام اين مسائل به كار و روابط آن‌ها صدمه مي‌زند.
2. افسردگي و اضطراب
اين الگوهاي رفتاري ممكن است باعث افت تحصيلي، از دست دادن شغل و آسيب ديدن روابط افراد تنبل شود. اين اتفاقات باعث بدتر شدن شرايط آن‌ها مي‌شود. تنبل‌ها بخاطر بي تفاوتيشان، در مورد داشتن يك كار جديد يا اصلاح روابط ترديد مي‌كنند و ترجيح مي‌دهند خودشان را توجيه كنند، احساس بدبختي كنند و وضعيتشان روز به روز بدتر مي‌شود. در اين شرايط ممكن است به افسردگي دچار شوند. بي‌خوابي يا خوابيدن زياد از علائم افسردگي است كه به دنبال تنبلي بروز پيدا مي‌كند. لازم است براي جلوگيري از ابتلا به افسردگي به درمان تنبلي بپردازيد. براي كسب اطلاعات بيشتر در زمينه بي خوابي كليك كنيد.
3. آسيب به وضعيت جسماني
يكي ديگر از جنبه‌هاي منفي تنبلي، فعاليت كمتر بدني است. آن‌ها ترجيح مي‌دهند خودشان را در محدوده زندگي‌شان قرار دهند و از آن محدوده تكان نخورند. تنبلي و عدم تحرك، باعث غير فعال شدن سلول‌هاي چربي، افزايش حجم آن‌ها و در نهايت چاقي مي‌شود. همراه با چاقي و اضافه وزن ممكن است انواع مشكلات خواب و عزت نفس پايين بروز پيدا كند. براي كسب اطلاعات بيشتر در زمينه اختلالات خواب كليك كنيد.
4. پشيماني و حسرت
افراد تنبل به دليل اينكه تمايلي به انجام هيچ كار مهمي ندارند، فرصت‌هاي فراواني كه در طور زندگي به دست مي‌آورند را از دست مي‌دهند. آن‌ها هميشه اميدوارند و خود را توجيه مي‌كنند كه بعدا جبران مي‌كنند، بعدا كارشان را انجام مي‌دهند اما همه مي‌دانيم كه هيچ بعدي وجود ندارد و تنها اتفاقي كه بعدا مي‌افتد حسرت از دست دادن فرصت‌ها است.
5. تخريب فكر و روحيه
بدن انسان براي فعاليت ذهني، هيجانات عاطفي و تحرك بدني طراحي شده است و تخليه درست تمام انرژي‌هاي دروني باعث ايجاد حس خوب در فرد مي‌شود. اما تنبل‌ها اين امكان را از خود مي‌گيرند و به مرور زمان دچار ركود ذهن، ضعف حافظه و تخريب فكر مي‌شوند. درمان تنبلي باعث مي‌شود به مرور توانايي‌هاي شناختي خود مانند حافظه، قدرت فكر كردن و خلاقيت را بازيابيد و آن‌ها را تقويت كنيد.
دلايل تنبلي چيست؟
گذشتگان براي بقا و دوام آوردن در شرايط مختلف، مجبور به حفظ انرژي و منابع بودند. اما امروزه تنبلي باعث شده‌است افراد دست از تلاش براي پيشرفت در زندگي بردارند و تمايلي براي فكر كردن زياد و يا انجام كارهاي پر اهميت و كم اهميت نداشته‌باشند. براي درمان تنبلي لازم است در ابتدا علت‌هاي آن را شناسايي كنيد. تنبلي دلايل گوناگوني دارد كه برخي از مهم‌ترين آن‌ها را در ادامه ذكر كرده‌ايم:
1. نداشتن اعتماد به نفس
احساس خود كم بيني احساسي تخريب كننده است كه متاسفانه در بسياري از جوانان امروزي ديده مي‌شود. به طوري كه خودشان را پايين‌تر و بي ارزش‌تر از آن مي‌دانند كه بخواهند موفق و تلاشگر باشند. هر تجربه‌اي كه با شكست و ناراحتي ديگران همراه شده، آن‌ها را سرخورده‌تر كرده و ديگر دليلي براي انجام كاري نمي‌بينند. احساس خود كم بيني از عدم وجود اعتماد به نفس و عزت نفس پايين نشأت مي‌گيرد. براي اطلاع از راههاي افزايش اعتماد به نفس كليك كنيد.
2. پايين بودن سطح تحمل
افراد تنبل، معمولا خيلي زود نااميد و خسته مي‌شوند. آن‌ها پر توقع هستند و مي‌خواهند همه چيز به بهترين شكل ممكن انجام شود، اما وقتي واقعيت را مي‌بينند، سرخورده شده و راحت كنار مي‌كشند. ترس از اينكه انتظارات از زندگي، در حد توان و ظرفيت‌هاي آن‌ها نباشد، باعث بي علاقگي و بي ميلي نسبت به كارها مي‌شود.
3. خشم و نااميدي
افراد تنبل، معمولا از همه چيز زياد انتقاد مي‌كنند. اكثر توجيهات آن‌ها نيز به اين شكل است كه آخرش چه مي‌شود؟ البته ممكن است بعضي از اين خشم و نااميدي‌ها، منطقي باشد. آن‌ها مي‌بينند كه كساني بدون تلاش به منافع زياد دست پيدا مي‌كنند و هر كه زحمت بيشتري مي‌كشد مزد كمتري دارد. نسبت به آينده و اصلاح آن نااميدند و همه اين موارد دليلي براي بي ميلي نسبت به انجام هر كاري مي‌شود.
آن‌ها اشتباهات خود را گردن ديگران مي‌اندازند، بهانه تراشي مي‌كنند و با عصبانيت دنبال توجيه ضعف‌ها هستند. افراد تنبل از كساني كه با آن‌ها مقايسه مي‌شوند بيزارند و اين خشم، آن‌ها را تنبل مي‌كند.
4. تربيت نادرست خانواده
خيلي از تنبل‌ها تلاش كردن را ياد نگرفته‌اند. اين مسئله مستقيما به تربيت والدين بر مي‌گردد. فراهم بودن همه چيز، انجام كارهاي شخصي او توسط ديگران و رفع فوري نيازهاي كودك، او را در آينده تنبل و زياده خواه مي‌كند. زياده خواهي توقعات را بالا مي‌برد و اين توقعات نادرست آن‌ها را زمين مي‌زند. بر عكس گاهي نوجوان به دليل امكانات زيادي كه دارد ديگر نيازي به تلاش خود نمي‌بيند. خانواده با آگاهي از راههاي ايجاد انگيزه در نوجوانان مي‌توانند بر اين مشكل غلبه كنند. براي كسب اطلاعات بيشتر در زمينه راه هاي ايجاد انگيزه در نوجوانان كليك كنيد.
5. بي هدفي و افسردگي
افسردگي و پيامدهاي مرتبط با آن، باعث مي‌شود كه فرد حقيقتا انرژي و تواني براي انجام كارها نداشته باشد. از هيچ كاري لذت نبرد و هيچ هدفي براي خود نداشته باشد. افسردگي، يكي از عمده‌ترين علل تنبلي است. ممكن است فردي كه كاملا تلاشگر بوده، بعد از يك دوره افسردگي و ناتواني، به اين وضعيت عادت كند.
6. نداشتن استراحت و تفريح كافي
افراط در هر كاري مي‌تواند آسيب‌زننده باشد. به همين دليل لازم است هميشه حد اعتدال را رعايت كنيد. كار مداوم و نداشتن زمان كافي براي تفريح و استراحت و پرداختن به علاقه‌مندي‌ها تمام انرژي شما را مي‌گيرد و در نتيجه پس از مدتي دچار خستگي فراوان و كسالت بسيار مي‌شويد. در اين شرايط تنبلي به سراغتان مي‌آيد و انگيزه هر كاري را از شما مي‌گيرد. براي جلوگيري از اين پيامدها لازم است به سلامت روان خود اهميت دهيد و يك برنامه‌ريزي صحيح براي رسيدن به كار و فعاليت و تفريح و استراحت داشته‌باشيد.
راه هاي درمان تنبلي
اولين اقدامي كه در اين زمينه لازم است انجام دهيد، صحبت با يك روانشناس يا مشاور متخصص در زمينه روانشناسي فردي است. علل و ريشه‌هاي تنبلي بايد كشف شود، در صورت قابل حل بودن برطرف شود و راهكارهاي عملي و تمرين‌هاي منظم براي درمان آن ارائه شود. شما مي‌توانيد در اين زمينه از مشاوره تلفني فردي كمك بگيريد. براي كسب اطلاعات بيشتر در زمينه مشاوره تلفني فردي كليك كنيد. برخي از راهكارهاي كنار آمدن با تنبلي و درمان آن شامل موارد زير است:
1. براي درمان تنبلي ابتدا ذهن خود را منسجم كنيد
لازم است كه ابتدا به مشكل اصلي فكر كنيد و بفهميد دليل اصلي بي انگيزگي‌تان چيست. بر مشكل اصلي تمركز كنيد و زماني را براي فكر كردن به آن بگذاريد. براي منسجم كردن ذهنتان سازماندهي داشته باشيد و وسايلتان را منظم كنيد؛ به هم ريختگي جلوي آرامش ذهن شما را مي‌گيرد. لازم است به حرف‌هاي درون سرتان گوش دهيد و دقت كنيد به چه چيز فكر مي‌كنيد و چه مي‌گوييد. به فوايد تلاش و چيزهاي قشنگي كه مي‌تواند براي شما اتفاق بيفتد فكر كنيد و از حرف‌ها و افكار منفي در ذهنتان خلاص شويد. براي رهايي از افكار منفي كليك كنيد.
2. چرخه معيوب را اصلاح كنيد تا تنبلي درمان شود
ابتدا بايد سعي كنيد از خوابتان بگذريد و از تخت بيرون بپريد. تعويق زنگ ساعت براي مقدار كمي چرت زدن بيشتر بسيار براي شما مضر است. فكر مي‌كنيد ماندن در رختخواب براي شما بهتر است و به شما انرژي بيشتري در طول روز مي‌دهد اما كاملا برعكس است و خوابيدن زياد باعث خستگي بيشتر مي‌شود. پيشنهاد مي‌كنيم مقاله علت خواب زياد را مطالعه كنيد.
3. براي درمان تنبلي هدف گذاري كنيد
براي درمان تنبلي هدف‌هاي قابل دسترسي تعيين كنيد. لازم است چيزي براي دنبال كردن و انگيزه‌اي براي تلاش كردن داشته باشيد. اهدافي كه براي شما آسان‌تر است و با توانايي شما سازگار هستند تعيين كنيد. بهتر است ليستي از خواسته‌ها و چيزهايي كه مي‌خواهيد به دست بياوريد تهيه كنيد. داشتن اين اهداف در مقابل چشم و تمركز روي آن‌ها باعث مي‌شود شما انرژي خود را براي دستيابي به آن‌ها حفظ كنيد. روي يخچال، آينه يا در اتاقتان مي‌توانيد اين ليست را نصب كنيد.
4. كارها و ارزش‌هايتان را بازبيني كنيد
به طور منظم اهميت و ارزش مسائل و اهدافي كه درگيرش هستيد را بررسي كنيد. به خودتان يادآوري كنيد كه چقدر آن كار مهم است و هربار كه از آن‌ها چشم پوشي كرده‌ايد چقدر ناراحت و افسرده شده‌ايد. براي ارزش گذاري بهتر كارهاي خود مي‌توانيد روش‌هاي زير را به كار ببريد:
_به خودتان اعتماد به نفس دهيد و دائم بگوييد كه مي‌توانيد.
_لباس هايتان را از كمد درآوريد؛ فكر كنيد چرا بايد آن‌ها را بپوشيد. سپس لباستان را خودتان اتو كنيد.
_ورزش كنيد و از مزاياي آن بهره‌مند شويد. همانطور كه بسياري از متخصصان اثبات كرده‌اند، ورزش انرژي شما را بيشتر مي‌كند؛ مخصوصا ورزش صبحگاهي.
_درگير زندگي محدود و روابط محدود خود نشويد؛ پوششتان را تغيير دهيد، مسير‌هاي متفاوتي براي رفتن به محل كار يا مدرسه يا منزل انتخاب كنيد. تغييرات هرچند كوچك به شما كمك مي‌كند تا با جنبه‌هاي ديگر زندگي آشنا شويد.
5. براي درمان تنبلي فعال باشيد و اقداماتي را انجام دهيد
از يك جايي شروع كنيد. سخت‌ترين و مهم‌ترين مرحله همين است. بدانيد كه همه چيز از يك نقطه صفر شروع مي‌شود. هر كاري كنيد، بدون شروع كردن و اراده، نمي‌توانيد تنبلي را درمان كنيد.
_زمان خود را مديريت كنيد و كارهاي خود را به مراحل كوچك تقسيم كنيد تا قابل دسترس‌تر باشند.
_شما تنها مربي و معلم خود هستيد. منبع اصلي الهامات خودتان هستيد. پس به خودتان گوش دهيد، به خودتان بگوييد من مي‌توانم اين كار را انجام دهم. اين را بلند بگوييد و حتي شده ضبط كنيد و براي خود پخش كنيد.
_وقتي نياز به كمك داريد، از ديگران بخواهيد به شما كمك كنند. انسان موجودي اجتماعي است و بخشي از وجود ما كمك خواستن و كمك كردن به ديگران است.
_با خودتان رو راست باشيد و خودتان را گول نزنيد. دنبال توجيه نباشيد و اگر تنبلي كرديد خودتان را تنبيه كنيد.
_هر مرحله‌اي را كه با موفقيت گذرانديد، از خودتان تعريف كنيد. هر قدم كوچك، يه قدم شما را به اهداف بزرگ نزديك مي‌كند.
_لازم است خواب كافي و با كيفيت داشته‌باشيد تا دچار تنبلي و خستگي نشويد. هر روز در ساعت معين بخوابيد و در ساعت مشخصي هم از خواب بيدار شويد و به ساعت خواب خود پايبند بمانيد. براي كسب اطلاعات بيشتر در زمينه تنظيم خواب كليك كنيد.
6. براي درمان تنبلي با انگيزه بمانيد
موارد زير به شما كمك مي‌كنند تا براي انجام كارها انگيزه خود را افزايش دهيد:
_ياد بگيريد كه به خودتان پاداش دهيد، حتي براي هر كار كوچكي كه انجام مي‌دهيد. اين پاداش مي‌تواند يك جمله محبت آميز به خود، يك فنجان قهوه و يا يك شاخه گل باشد. به اين تربيت مغز شما نسبت به انجام كارهاي مفيد شرطي مي‌شود.
_هدف‌هاي خود را هفتگي بنويسيد و نگذاريد خيلي ساكن و تكراري شوند.
_بدانيد كه هركاري بكنيد ارزشش را دارد. همه مي‌دانند كه هر موفقيتي 99 درصد تلاش است و 1 درصد استعداد.
_برنامه منطقي بريزيد و نسبت به آن حساس باشيد. كارهاي زياد شما را مي‌ترساند و حواس پرتي مي‌آورد؛ وظايف غير ضروري را حذف كنيد و به اولويت‌ها برسيد.
_در مسير هدفتان حركت كنيد. ممكن است گاهي خسته شويد اما با پاداش دادن به خودتان به مسير برگرديد.
و در نهايت پا پس نكشيد، هيچ هدفي را رها نكنيد؛ گاهي حركت كردن سخت است، مشكلات زيادي سر راه شما قرار مي‌گيرد. اما بايد مقاومت كنيد. هر بار كه نااميد شويد، تمام راهي كه آمده‌ايد بي فايده مي‌شود. چيزهايي كه شما را مردد و وسوسه مي‌كند رد كنيد و از آن نترسيد. فرصت براي خوش گذراني و استراحت داشته‌باشيد. براي كسب اطلاعات بيشتر در زمينه راههاي غلبه بر اهمال كاري كليك كنيد.
7. با فعاليت‌هاي كوچك شروع كنيد
براي درمان تنبلي نبايد به سراغ انجام كارهاي بسيار بزرگ و هدف‌هاي دور از دسترس برويد. چرا كه به احتمال زيادي در نيمه‌ي راه آن‌ها را رها مي‌كنيد. بهتر است از كارهاي كوچك و راحت‌تر شروع كنيد. در اين صورت به تدريج به هدف‌هاي خود مي‌رسيد اما لازم است صبر و حوصله داشته‌باشيد. كارهايي كه مي‌خواهيد انجام دهيد را به قسمت‌هاي كوچك‌تر تقسيم كنيد و براي انجام هر كدام برنامه بريزيد.
8. برنامه‌ريزي يكي از راههاي درمان تنبلي
در بسياري موارد تنبلي از شلوغي، سردرگمي و ازدياد كارها نشأت مي گيرد. در اين شرايط بهتر است برنامه‌هاي خود را سامان دهيد و آن‌ها را از هم تفكيك كنيد. تفكيك كارها به شما كمك مي‌كند تا با آرامش به هر كدام از آن‌ها بپردازيد. همچنين مديريت زمان اهميت زيادي دارد. افرادي كه از كمبود وقت گلايه مي‌كنند در واقع هيچ برنامه مشخصي براي آن ندارند و درست از زمان خود بهره نمي‌برند. اتلاف وقت و عدم برنامه‌ريزي مناسب باعث سردرگمي و تنبلي مي‌شود.
براي دريافت مشاوره در زمينه درمان تنبلي مي توانيد با مشاوران مركز مشاوره روانشناسي حامي هنر زندگي از طريق تلفن ثابت از كل كشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگيريد.
منبع: درمان تنبلي | علت كسلي و بيماري تنبلي چيست ؟