تنها ماندن كودك در خانه به دليل مشغله‌هاي زياد كاري و تغيير سبك زندگي خانواده‌ها تبديل به موضوعي اجتناب ناپذير شده است. اما تنها گذاشتن كودك در خانه به خصوص كودكان خردسال نامناسب بوده و پيامدهاي رواني زيادي را براي او به همراه خواهد داشت. اگر مجبور به تنها گذاشتن فرزندتان در خانه هستيد، پيش از انجام اين كار بهتر است به برخي از مسائل توجه ويژه داشته باشيد. از آن جا كه احتمال بروز استرس و اضطراب در كودك زياد هست، بايد با انجام برخي اقدامات از ناراحتي‌هاي آتي جلوگيري كنيد. در اين مقاله به بررسي آسيب‌ها و روش‌هاي جلوگيري از پيامدهاي تنها ماندن كودك در خانه مي‌پردازيم. توصيه مي‌كنيم مقاله اضطراب را مطالعه كنيد.
منبع: تنها ماندن كودك در خانه | از چه سني مي توان كودك را در خانه تنها گذاشت؟
تنها ماندن كودك در خانه از چه سني مجاز است؟
از مهم‌ترين سوال‌هايي كه والدين ممكن است با آن مواجه شوند، اين است كه از چه سني مي‌توانند تنها ماندن كودك در خانه بگذارند؟ در مورد سن تنها گذاشتن كودك در خانه برخي متخصصان بالاتر از 8 سال و برخي بالاتر از 10-12 سال را پيشنهاد داده‌اند. اما نكتۀ مهم اين است كه قبل 8 سال كودك را به هيچ عنوان نبايد در خانه تنها بگذاريد. اين كار مي‌تواند كودك را در معرض آسيب جسماني يا عاطفي قرار دهد. تنها گذاشتن كودكان در خانه يكي از اشتباهات تربيتي والدين است كه آثار آن در دراز مدت مشخص مي‌شود. براي كسب اطلاعات بيشتر در زمينه اشتباهات تربيتي والدين كليك كنيد.
عوامل مختلفي در رشد و استقلال كودك جهت آمادگي براي تنها ماندن در خانه تأثيرگذار هستند؛ از جمله مهم‌ترين اين عوامل مي‌توان به ويژگي‌هاي شخصيتي، خلق و خوي كودك، روابط بين والدين، ميزان وابستگي كودك به والدين، اعتماد به نفس كودك و... اشاره داشت. در اين زمينه نوع تربيت والدين در سال‌هاي اوليه تأثير بسزايي دارد. مقاله تربيت كودك اطلاعات مفيدي را در اين زمينه در اختيارتان قرار مي‌دهد.
نكاتي در مورد تنها ماندن كودك در خانه
در زمان تنها گذاشتن كودك در خانه نكات زير را جدي بگيريد:
توجه به ميل و رغبت كودك
بهتر است تا زماني كه كودك ميل و رغبتي به تنها ماندن ندارد او را در خانه تنها نگذاريد، حتي زماني كه احساس كرديد كودك آمادگي تنها ماندن دارد. در واقع خواست خود كودك اهميت و نقش بسيار زيادي در تنها ماندن او دارد. به طور كلي تنها گذاشتن كودك (كودك بالاي هشت سال) در خانه توصيه نمي‌شود مگر در شرايط كاملا اضطراري كه والدين هيچ راهكار ديگري را ندارند.
مدت زمان تنها ماندن كودك در خانه
در صورتي كه مجبوريد كودك را تنها بگذاريد از قبل برنامه ريزي كنيد. سعي كنيد بسته به سن زمان تنها ماندن كودك كوتاه باشد. بهتر است از 2 يا 3 ساعت بيشتر نشود. تنها گذاشتن كودك در مدت زمان طولاني ممكن است منجر به بروز استرس در او شود. براي آگاهي از استرس در كودكان كليك كنيد.
شفاف‌سازي براي كودك
در صورتي كه مي‌خواهيد كودك را تنها بگذاريد از قبل برايش توضيح دهيد كه قرار است چه مدت بيرون برويد. او را از بازگشت به موقع خود مطمئن كنيد و نكاتي كه براي در خانه ماندن لازم است را به او توضيح دهيد.
ساير نكات مهم
1- مي‌توانيد فعاليت‌هايي را براي كودك در نظر بگيريد تا زمان تنهاييش پر شود، اگر تكليفي دارد از او بخواهيد در اين زمان تكاليفش را انجام دهد.
2- مي‌توانيد در زماني كه خارج از خانه هستيد با تلفن زدن و صحبت كردن با كودك از اوضاع او مطمئن شويد.
3- بهتر است در سنين پايين‌تر كودك را تنها نگذاريد و در صورت لزوم او را نزد اقوام يا آشناي نزديك بگذاريد كه كودك با او راحت است.
4- بعد از آنكه به خانه آمديد با كودك وقت بگذاريد و در مورد اينكه در زمان تنها بودن چه كارهايي كرده‌است با او صحبت كنيد.
5- به هيچ عنوان بدون خداحافظي و اطلاع كودك او را در خانه تنها نگذاريد.
قبل از تنها ماندن كودك در خانه به موارد زير توجه كنيد
نكات ايمني زير را در زمان تنها گذاشتن كودك رعايت كنيد:
1- برخلاف تصور برخي والدين، قفل كردن در خانه در زمان تنها ماندن كودك كمكي نمي‌كند. بلكه در صورتي كه كودك آسيبي ببيند يا مشكلي پيدا كند، از كمك فوري جلوگيري مي‌كند.
2- مطمئن شويد مواد خطرساز مانند مواد آتش زا، داروها، مواد شيميايي يا شوينده‌هاي اسيدي را از دسترس كودكان دور نگه داشته‌ايد.
3- آموزش برخي روش‌هاي ساده‌ي كمك‌هاي اوليه و نحوه مقابله با برخي خطرات به كودك مي‌تواند مفيد باشد.
پيامدهاي تنها گذاشتن كودك در خانه
تنها گذاشتن كودك در سنين پايين كه هنوز آمادگي تنها بودن را ندارد، مي‌تواند خطر آسيب‌هاي جسمي يا رواني به همراه داشته باشد.
آسيب رواني
تنها ماندن كودكان در سنين كم كه هنوز توانايي لازم براي تنها ماندن را پيدا نكرده است، او را با آسيب‌هاي عاطفي شديدي مواجه مي‌كند. از جمله پيامدهاي تنها ماندن و جدايي كودك از والدينش مي‌توان به موارد زير اشاره داشت:
- كودك احساس امنيت خود را از دست مي‌دهد.
- مهارت‌هاي ارتباطي كودك با مشكل مواجه مي‌شود.
- روابط عاطفي ايمن و دلبستگي كودك با والدينش دچار مشكل مي‌شود. (براي آگاهي از دلبستگي در كودكان كليك كنيد.)
- احساس كودك نسبت به مورد پذيرش بودن، خود ارزشمندي و اعتماد به نفس او به شدت كاهش مي‌يابد .
- رابطه عاطفي ايمن مادر و كودك اهميت خيلي زيادي دارد و بر اساس شواهد پژوهشي بر شخصيت و روابط كودك در بزرگسالي بسيار تأثير گذار است.
- در برخي موارد ممكن است علائم اضطراب و استرس در كودك بروز پيدا كند. (براي آگاهي از علائم اضطراب و استرس كليك كنيد.)
آسيب جسمي ناشي از تنها ماندن كودك در خانه
كودك خردسالي كه در خانه تنها مي‌ماند در صورتي كه كاملا آمادگي تنها ماندن را نداشته باشد؛ ممكن است در معرض خطرات جسماني قرار بگيرد. احتمال دسترسي كودكان به وسايل خطرناك مثل گاز، پريز برق، وسايل برقي ناايمن يا وسايل آتش زا بيشتر است. همچنين در صورتي كه كودك خردسال با خطري مواجه شود، نحوه صحيح مقابله با مشكل را نمي‌داند و امكان كمك رساني به كودك بسيار كم است.
تنها ماندن كودك مبتلا به اضطراب جدايي در خانه
برخي كودكان وابستگي خيلي زيادي به والدينشان دارند، اين وابستگي زياد مي‌تواند آن‌ها را دچار اضطراب جدايي كند؛ اين كودكان در زمان جدا شدن از والدين دچار ترس، استرس و اضطراب شديد مي‌شوند. براي اين گروه كودكان تنها ماندن در خانه بدون آمادگي قبلي مي‌تواند تجربه‌ي بسيار رنج آوري باشد و از نظر عاطفي آسيب بيشتري به آن‌ها وارد كند. بهتر است والدين كودكان دچار اضطراب جدايي را يكباره و بدون آمادگي تنها نگذارند. اين كار مي‌تواند اضطراب آن‌ها را بيشتر كند.
والدين اين كودكان ابتدا بايد كودك را از حضور و مراقبت خود مطمئن كنند. براي كسب اطلاعات بيشتر در مورد اختلال اضطراب جدايي در كودكان كليك كنيد.
درمان اضطراب جدايي در كودكان
براي تنها گذاشتن يا سپردن اين كودكان نزد اقوام و .. از قبل كودك را آماده كنند و به تدريج روي كم كردن وابستگي و اضطراب او كار كنند. براي مثال گاهي نگراني و وابستگي خود والدين اين احساس كودك را تشديد مي‌كند، بنابراين بهتر است والد ابتدا احساس و رفتار خود را دقيق بشناسد و روي آن كار كند، تا بتواند اضطراب‌هاي كودك خود را كنترل كند.
در صورتي كه خانواده‌ها نتوانند با اضطراب جدايي كودك مقابله كنند و در طول زمان ادامه يابد يا تشديد شود، مي‌تواند براي كودك بسيار مشكل ساز شود. اگر احساس مي‌كنيد كودك شما اضطراب جدايي دارد حتما از يك مشاوره كودك براي حل مشكل او راهنمايي بگيريد.
براي دريافت مشاوره در زمينه كودك مي توانيد با مشاوران مركز مشاوره روانشناسي حامي هنر زندگي از طريق تلفن ثابت از كل كشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگيريد.
منبع: تنها ماندن كودك در خانه | از چه سني مي توان كودك را در خانه تنها گذاشت؟