رانيتيدين يكي از داروهاي رايج معده است كه بسياري از پزشكان به تجويز آن ميپردازند. اين دارو با اشكال مختلف آمپول، قرص، شربت و با نامهاي تجاري متفاوت در بازار موجود است. رانيتيدين براي انواع مشكلات معده و گوارش مفيد است اما عوارض گوناگوني ميتواند براي افراد ايجاد كند تا جايي كه مطالعات اخير نشان داده است كه مصرف اين دارو بايد متوقف شود چراكه متخصصان متوجه سطوح پايين نوعي از ناخالصي در فرآورده اين دارو شدند و پيشنهاد دادند كه داروهايي مانند فاموتيدين، سايمتيدين و امپرازول جايگزين آن شود. همچنين رانيتيدين با داروهايي مانند داروهاي ضد افسردگي نيز تداخل دارند كه لازم است در صورت مصرف دارويي خاص به پزشك خود اطلاع دهيد. در ادامه به بررسي بيشتر رانيتيدين خواهيم پرداخت.
منبع: قرص رانيتيدين چيست | عوارض و دستور توقف مصرف داروي رانيتيدين
رانيتيدين يكي از داروهاي رايج معده است كه بسياري از پزشكان به تجويز آن ميپردازند. اين دارو با اشكال مختلف آمپول، قرص، شربت و با نامهاي تجاري متفاوت در بازار موجود است. رانيتيدين براي انواع مشكلات معده و گوارش مفيد است اما عوارض گوناگوني ميتواند براي افراد ايجاد كند تا جايي كه مطالعات اخير نشان داده است كه مصرف اين دارو بايد متوقف شود چراكه متخصصان متوجه سطوح پايين نوعي از ناخالصي در فرآورده اين دارو شدند و پيشنهاد دادند كه داروهايي مانند فاموتيدين، سايمتيدين و امپرازول جايگزين آن شود. همچنين رانيتيدين با داروهايي مانند داروهاي ضد افسردگي نيز تداخل دارند كه لازم است در صورت مصرف دارويي خاص به پزشك خود اطلاع دهيد. در ادامه به بررسي بيشتر رانيتيدين خواهيم پرداخت.
منبع: قرص رانيتيدين چيست | عوارض و دستور توقف مصرف داروي رانيتيدين
اطلاعات عمومي درباره رانيتيدين
رانيتيدين يك داروي آنتي هيستامين است، بدين معني كه در معده گيرندههاي هيستامين را غيرفعال ميكند و با اين كار خود مانع از ترشح اسيد سلولهاي معده ميشود. بسياري از افراد داراي مشكلات معده مانند زخم معده، رفلكس معده، سوزش در معده، سوء هاضمه و... به دستور پزشك خود از اين دارو استفاده ميكنند. همچنين افراد همراه با بسياري از داروهاي ديگر كه عوارض مرتبط با مشكلات معده دارند از اين دارو بهره ميبرند. اين دارو با نامهاي تجاري رانيتيدين، رانيجكتين، رانيسيد، رانيفلكس، ژلوتيد، رانوور و رانيتيكس نيز شناخته ميشود. رانيتيدين حتما بايد دور از نور خورشيد و در دماي كمتر از 30 درجه سانتيگراد نگهداري شود. همچنين از يخزدگي نيز محافظت گردد.
براي آشنايي بيشتر در زمينه اختلالات عصبي شناختي كليك كنيد.
موارد مصرف رانيتيدين
_ درمان كوتاهمدت زخم دوازدهه و معده، درمان حالات مرضي ترشح بيشازحد اسيد مانند سندرم زولينگر-اليسون
_ درمان نگهدارنده در زخم دوازدهه يا زخم معده خوشخيم
_ درمان بيماري بازگشت ترشحات معده به مري (GERD)
_ پيشگيري از زخم گوارشي
_ ازوفاژيت زخميشونده
_ درمان سرپايي براي سوزش سر دل، سوء هاضمه و بازگشت اسيد
اشكال مصرف
قرص: به صورت 300 ميليگرم، 150 ميليگرم و رانوور 150 ميليگرم
شربت: به صورت 150 ميلي، 240 ميلي، رانتيك 120 ميلي، رانتيك 75 ميلي و رانيتيدين ايراني 200 ميلي
آمپول: رانيتيدين 50 ميليگرم
توجه داشته باشيد كه مقدار مصرف اين دارو با توجه به مشكلات بيمار، به تجويز دكتر بستگي دارد.
موارد منع مصرف
تنها كساني كه به دارو حساسيت دارند از مصرف آن منع ميشوند. در صورتي كه علائم زير را داشتيد فوراً به پزشك مراجعه كنيد.
- مشكلات تنفسي
- تورم گلو يا زبان
- تب
- ايجاد قرمزي و جوشهاي پوستي
عوارض مصرف رانيتيدين
اين دارو به صورت كلي ممكن است عوارض زير را در افراد به وجود آورد.
اعصاب مركزي |
كسالت، سرگيجه، آشفتگي و توهم |
پوست |
بثورات پوستي (ناحيهاي از پوست است كه متورم، ملتهب و يا تريك شده است) |
دستگاه گوارش |
يبوست، تهوع و درد شكم در اثر مصرف رانيتيدين |
خون (بسيار نادر) |
لكوپني برگشتپذير، گرانو لوسيتوپني، آگرانولوسيتوز و ترومبوسيتوپني |
موضعي |
خارش |
ساير عوارض |
آنافيلاكسي و آنژيوادم |
اشخاص زير عوارض ديگري از رانيتيدين را تجربه خواهند كرد.
افراد داراي مشكلات كليوي |
با داشتن مشكلات كليوي ممكن است اين دارو از بدن پاك نشود و اين مسئله رانيتيدين بدن را افزايش ميدهد كه در نتيجه آن عوارض ديگري بروز پيدا خواهد كرد. |
افراد داراي مشكلات كبدي |
با داشتن مشكلات كبدي، فرآوري دارو بهخوبي اتفاق نميافتد و منجر به افزايش رانيتيدين بدن ميشود. |
افراد داراي پورفيري حاد (نوعي اختلال ارثي خون) |
در صورت داشتن اين بيماري هرگز نبايد از اين دارو استفاده كرد چراكه منجر به حمله پورقيري حاد ميشود. |
افراد مبتلا به سرطان معده |
اين دارو با وجود آنكه براي مشكلات معده است اما نميتواند كمكي به تومورهاي سرطاني كند. |
افراد مسن |
كليههاي افراد مسن اغلب بهخوبي كار نميكنند از اينرو ممكن است بدن داروها را بهكندي فرآوري و پاك كند. همين مسئله منجر به افزايش رانيتيدين شده و عوارض جانبي زيادي خواهد داشت. |
كودكان |
رانيتيدين براي كودكان زير يك ماه تحت هيچ شرايطي موثر و ايمن نيست. افراد زير 18 سال نيز كه از ترشح بيشازحد اسيد معده رنج ميبرند، بدون تجويز پزشك بههيچ عنوان نبايد از اين دارو استفاده كنند. |
اطلاعات تخصصي داروشناسي
فرايند جذب: بعد از تزريق عضلاني، جذب رانيتيدين از محل تزريق سريع است.
فرايند پخش: در بسياري از بافتهاي بدن و نيز در مايع مغزي-نخاعي (CSF) و شير انتشار مييابد. حدود 19-10 درصد به پروتئين پيوند مييابد.
فرايند سوختوساز: در كبد متابوليزه ميشود.
فرايند دفع: از راه ادرار و مدفوع دفع ميشود. نيمه عمر دارو 2 الي 3 ساعت بوده كه در نارسايي كليوي افزايش مييابد.
براي آگاهي بيشتر در زمينه معده درد عصبي كليك كنيد.
تداخلات دارويي
معمولا تداخلات زماني رخ مي دهند كه بيمار در كنار داروي تجويز شده از سمت پزشك، اقدام به مصرف داروهاي ديگر ميكند و يا بيمار پزشك را از سابقه مصرف دارويي خود مطلع نساخته است. تداخلات دارويي ميتواند مضر يا مفيد باشد كه تشخيص اين امر كاملا به عهده پزشك است. اما بايد بدانيد كه داروهاي زير با رانيتيدين تداخل دارند.
- آنتي اسيد
- داروهاي ضد انعقاد
- كتوكونازول
- متوپرولول
- ايتراكونازول
- گزانتينها
- الكل
- داروهاي ضدافسردگي سهحلقهاي
براي اطلاعات بيشتر در زمينه داروهاي ضد افسردگي كليك كنيد.
دستور توقف مصرف داروي رانيتيدين توسط سازمان غذا و دارو
سازمان غذا و دارو از 24 فروردين 1399 دستور رسمي توقف مصرف رانيتيدين را به تمامي پزشكان اعلام كرد. اواخر سپتامبر 2019 (معادل مهرماه 1398) برخي آزمايشگاههاي معتبر بينالمللي متوجه سطوح پايين نوعي از ناخالصي نيتروزآميني به نام NDMA در فرآوردههاي رانيتيدين شدند. تحقيقات تا بهدست آمدن شواهد كافي ادامه داشت تا اينكه در اول آوريل 2020، سازمان جهاني غذا و داروي آمريكا (FDA) دستور توقف اين دارو را صادر كرد.
طبق پژوهشها، حتي اگر در زمان توليد رانيتيدين، ميزان NDMA در فرآورده توليدشده صفر يا در حد مجاز باشد، با گذشت زمان اين ناخالصي در فرآورده ايجاد و افزايش يافته و ممكن است به حدود بالاتر از سطوح مجاز برسد. شرايط نگهداري دارو نيز ميتواند اين فرآيند را تسهيل كند.
سازمان غذا و دارو ساير دستههاي دارويي H2 بلاكرها و مهاركنندههاي پمپ پروتون (PPI) مانند فاموتيدين، سايمتيدين، امپرازول، اس امپرازول، لانزوپرازول، رابپرازول و پنتوپرازول كه تاكنون طبق مطالعات صورتگرفته، هيچگونه آلودگي NDMA را نشان ندادهاند بهعنوان گزينههاي درماني جايگزين معرفي ميكند.
همچنين اين سازمان توصيه ميكند تمامي مصرفكنندگان فرآوردههاي رانيتيدين، ضمن قطع دارو، با پزشك معالج خود در مورد ساير گزينههاي درماني جايگزين مشورت كنند.
براي دريافت مشاوره در زمينه رانيتيدين مي توانيد با مشاوران مركز مشاوره روانشناسي حامي هنر زندگي از طريق شماره 02122018502 و يا از طريق تلفن ثابت از كل كشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگيريد.
منبع: قرص رانيتيدين چيست | عوارض و دستور توقف مصرف داروي رانيتيدين